Rabata bylinowa - zachwyca też jesienią

Rabata bylinowa to w ostatnim czasie jedna z najmodniejszych aranżacji ogrodowych. Zachwyca nas w każdej porze roku, ale jesienią jej piękno jest szczególnie doceniane. Rabata bylinowa wypełnia ogród kolorem, formą, która stanowi w ogrodzie atrakcję przez wiele lat. Więcej o niej przeczytasz także tutaj - Bierzemy pod lupę rabaty bylinowe.

Wbrew pozorom jesień w ogrodzie nie jest czasem odpoczynku, to czas pracy tak intensywnej, jak wiosną. Ogrodnicy zbierają plony, zabezpieczają ogród przed nadejściem zimy, okrywają, sprzątają. Jesień to także dobry czas do zakładania nowych rabat bylinowych, oraz przekształcania tych, które mamy w ogrodzie.

Jesienią możemy bez ograniczeń sadzić, przesadzać i wsadzać - aż do nadejścia późnego listopada i przymrozków. Duża wilgotność podłoża, a także dodatnie temperatur sprzyjają przyjmowaniu się nowych roślin.

Jesień to dobry czas na nowe nasadzenia i odmłodzenie tych roślin, które posiadamy - do wiosny większość posadzonych jesienią roślin zdąży się dobrze ukorzenić.

Jesień to dobry czas na porządki na rabatach.

Zanim jednak przystąpimy do sadzenia nowych roślin, lub rozdzielania starych, powinniśmy na rabatach trochę posprzątać. Co warto zrobić?

• plewimy - usuwamy chwasty które jesienią łatwiej jest wyrwać,
• usuwamy przekwitnięte kwiaty,
• usuwamy suche liście, przynajmniej te, które przeszkadzają nam w pracach ziemnych (pokładają się na glebie),
• zbieramy nasiona roślin jednorocznych,
• zabezpieczamy na zimę najwrażliwsze rośliny.

Z jakich powodów lepiej jest wykonywać porządki na rabatach bylinowych jesienią?

Jesienią, po przesadzaniu, oczyszczaniu i nowych nasadzeniach, rabaty nie wyglądają spektakularnie. Łagodnie mówiąc… Czasami są puste, czasami wyglądają, jakby przerył je kret. . . Dopiero wiosną, kiedy rośliny się regenerują, zaczynają rosnąć, widać efekty naszych jesiennych prac.

Dodatkowo oczywiście warunki atmosferyczne są łagodniejsze jesienią - nie ma ryzyka upałów, a nawet wystąpienie suszy jest mniej prawdopodobne, niż wiosną. Niestety wiosną pogoda nie jest tak pewna, często nawiedzają nas fale upałów i wysokich temperatur już w kwietniu.

Jeżeli odpowiednio zatroszczymy się o nasze rośliny jesienią, to wiosną i latem będą nas cieszyć tak piękne widoki.

Rabata bylinowa - dzielenie i przesadzanie bylin

Rabata bylinowa wstępnie uporządkowana, jest dobrym początkiem do dzielenia i przesadzania bylin. Większość bylin wymaga odmładzania co kilka lat.

Pracując jesienią na rabatach koniecznie wyposaż się w ostry szpadel i widły amerykańskie. Z nimi praca pójdzie sprawnie i szybko. Widły nie będą uszkadzały korzeni roślin, pomogą nam je rozdzielić.

Odmładzanie roślin pobudza ich wzrost, a także potęguje kwitnienie. Wiele gatunków bylin musi być przerzedzone co kilka lat, ponieważ w przeciwnym wypadku zaczyna zamierać, wnętrze karpy bylinowej zasycha, kwitnienie jest słabsze, lub nie ma kwiatów.

Najczęściej przesadzanie i dzielenie bylin wykonujemy co 2-3 lata.

Rabata bylinowa - jakie gatunki sadzić i dzielić jesienią?

Rabata bylinowa przez ostatnie lata zyskała sporą sławę. Jej powodzenie zawdzięczamy wielu współczesnym projektantom, jak na przykład Piete Oudolf, w którego projektach rabaty bylinowe grają pierwsze skrzypce.

Byliny to rośliny wieloletnie, które raz posadzone, zostaną w naszym ogrodzie na lata. Do grupy bylin należą wdzięczne gatunki, najczęściej mało wymagające, atrakcyjne cały rok. Byliny możemy rozmnażać przez kłącza, bulwy, korzenie przybyszowe, pędy. Rodzaj organu z jakiego rozmnażamy rośliny, będzie wpływał na sposób ich sadzenia i przechowywania np. gatunki z kłączami i bulwami trzeba sadzić na lekkim podwyższeniu, tak by stojąca woda nie powodowała ich pęcznienia i gnicia.

Rabaty bylinowe są bardzo atrakcyjne, a dodatkowo również mało kłopotliwe.

Jesienią możemy zająć się przesadzaniem i dzieleniem bylin, które kwitną wiosna i latem, natomiast jesienią nie są już mocno dekoracyjne. Możemy dzielić:

• jeżówki,
• krwawnik,
• tawułki Arendsa,
• floksy,
• goździki,
• piwonie,
• kosaćce,
• dzielżany,
• ciemierniki,
• pysznogłówki,
• pierwiosnki,
• liliowce,
• szałwie,
• kocimiętki, ,
• przywrotniki, ,
• hosty,
• irysy,
• bergenie,
• słoneczniczki i wiele innych.

Dzielenie bylin - krok po kroku

Jak wykonać dzielenie bylin?

Aby lepiej widzieć zarys karpy, usuwamy suche liście i oczyszczamy część nadziemną rośliny.

Rozpoczynamy od uporządkowania miejsca wokół rośliny.

Następnie wykopujemy roślinę - za pomocą ostrego szpadla lub wideł amerykańskich.

Wyjmujemy roślinę z podłoża i oceniamy jej wielkość i stan - usuwamy uszkodzone korzenie, części rośliny, oczyszczamy delikatnie z podłoża.

Po ocenie rośliny rozpoczynamy rozdzielenie jej na nowe sadzonki. Każdy gatunek jest indywidualny, ale dla większości wystarczy nawet pojedyncza była/kłącze/korzeń z kompletem pączków. Z takiej sadzonki powinno udać nam się wyhodować nową roślinę.

Następnie delikatnie ją wykopujemy.

Dzielimy bryłę korzeniową - możemy rozciąć ją ostrym nożem, albo szpadlem.

Delikatnie wyjmujemy roślinę z podłoża.

WAŻNE! Narzędzie, jaki wykorzystamy musi być ostre, ponieważ tępy nóż czy szpadel mogą zmiażdżyć korzenie, co utrudni ich rozrost.

Usuwamy część lub całość liści, a następnie przechowujemy w suchym i przewiewnym miejscu, lub sadzimy na rabacie( w zależności od gatunku).

Nowe sadzonki oglądamy, usuwamy niektóre korzenie, zwłaszcza zbyt długie i uszkodzone, a także możemy zredukować część nadziemną, jeżeli jeszcze są liście lub łodygi, przycinamy je, skracając o połowę, lub nawet ⅔ wysokości. Zredukowanie części nadziemnej pomoże roślinie rozrosnąć się w kolejnym sezonie, a także wzmocni bryłę korzeniową.

Kolejny krok to - sadzonki przenosimy na miejsce docelowe.

Otwór musi mieć odpowiednią głębokość, wielkość. Dobrze jest rozluźnić podłoże na większym obszarze niż planujemy posadzić roślinę - gleba spulchniona i miękka będzie idealnym podłożem do rozrostu korzeni.

Sadząc roślinę, pamiętajmy o podlewaniu i lekkim dociśnięciu podłoża.

Jeżeli w miejscu w którym sadzimy sadzonkę podłoże jest słabsze, możemy dól zaprawić ziemią kompostową, ziemią liściową, lub podłożem uniwersalnym, które będzie w staniu zaspokoić potrzeby pokarmowe roślin.

Na koniec możemy wyściółkować roślinę korą.

Ściółka chroni bryłę korzeniową przed przemarznięciem zimą, a także hamuje wzrost chwastów.

Im drobniejsza kora, tym cieńsza warstwa będzie potrzebna.

Sadząc rośliny pamiętajmy, że:

• muszą być posadzone na takiej głębokości, jak rosły wcześniej,
• korzenie nie mogą zawijać się do góry, dlatego otwór do sadzenia rośliny musi być odpowiednio głęboki.

Jak posadzić nowe rośliny w ogrodzie? Ważnych jest kilka aspektów.

Rabata bylinowa - sadzenie nowych roślin

Rabata bylinowa w okresie jesiennym może zostać wzbogacona w nowe rośliny - nie tylko kolejne byliny, ale też drzewa i krzewy. Jesień to dobry czas na sadzenie gatunków liściastych.

Zarówno drzewa owoce, jak też ozdobne, mogą być sadzone do końca października, a jeżeli pogoda pozwala, to nawet w listopadzie. Jak to zrobić pisaliśmy tu - jak sadzić drzewa i krzewy owocowe?

Jesień to dobry czas na nowe nasadzenia.

W czasie jesiennych miesięcy możemy dodać trochę koloru do rabat, poprzez nasadzenia cebulowe. Wiosną jako pierwsze pojawią się tulipany, szafirki, hiacynty, krokusy i narcyzy - w każdym ogrodzie powinny rosnąć te rośliny cebulowe. Warto jest dołączyć je do naszych rabat, a jesień to jedyny czas kiedy można to zrobić.

Aby pielęgnację rabaty była wygodniejsza, a rośliny cebulowe rosły na nich bezpiecznej, warto jest wykorzystać koszyki do roślin cebulowych.

Koszyki wykonane są z tworzywa sztucznego, mają różne wymiary i wysokości. Przypominają doniczki o ażurowych ścianach i dnie.

Koszyki spełniają wiele funkcji:

• chronią rośliny przed nornicami, kretami,
• pomagają zapamiętać gdzie posadziliśmy cebule, chronią przed ich przypadkowych wykopaniem,
• ułatwiają wykopanie cebul latem, i zebranie nowych cebulek przybyszowych.

Sadzenie cebulek w koszykach chroni je przed szkodnikami.

Ściółka na jesiennej rabacie bylinowej

Po sadzeniu nowych roślin, warto jest rabatę bylinową wyściółkować. Ściółka spełnia wiele istotnych funkcji:

• chroni korzenie przed przemarzaniem,
• zatrzymuje wzrost chwastów, co szczególnie ważne, zwłaszcza przy młodych roślinach,
• wzbogaca podłoże w materię organiczną,
• zakwasza podłoże,
• hamuje parowanie z gleby.

Jak ściółkę na rabatach najczęściej stosuje się korę sosnową - rozdrobnioną lub w większych kawałkach.

Ale możemy zastosować też żwir, lub trawę, słomę, albo igliwie.

Grubość ściółki zależy od rozdrobnienia - drobne elementy ściśle do siebie przylegają, dlatego możemy zastosować ich cieńszą warstwę.

Rabatę możemy wyściółkować żwirem lub korą, ściółka pełni funkcję dekoracyjną i użytkową.

Bujne rabaty nie wymagają po latach uzupełniania ściółki, natomiast na młodych założeniach dobrze jest wypełnić puste przestrzenie korą lub innym materiałem.

Kto myślał, że wraz z nadejściem jesieni, praca w ogrodzie się kończy, ten nie miał racji, ale... jak powiedziała Audrey Hepburn - “założyć ogród to uwierzyć w jutro”

Tak więc ogród zawsze jest pretekstem do tego, aby wstać z łóżka, zabrać się do działania, zapanować coś na kolejne dni. Dla wielu z ogrodników (z nas) jest sensem życia, tak więc, życzymy dobrej jesiennej pogody (na razie nie można narzekać)!