Terapia ogrodem - hortiterapia
Fieldhouse (2003) uważa, iż związek roślin z osobą jest niezwykle ważny. W tym przypadku podkreśla się znaczenie ewolucji relacji między ludźmi i roślinami i w związku z tym wysunięto pogląd, że ludzi cechuje "fascynacja" roślinami.
Dwie główne zalety terapii ogrodem: poprawa nastroju i aspekt społeczny i osobisty
Fieldhouse w ogrodnictwie zauważył dwie główne zalety: pierwsza polega na korzyściach poznawczych wynikających z poprawy nastroju, zmniejszeniu pobudzenia i poprawieniu koncentracji; a drugi dotyczy charakteru społecznego - potrzeby współpracy ze sobą, aby osiągnąć jakiś cel końcowy. Fieldhouse (2003) stwierdził, że tego rodzaju działania są korzystne gdyż koncentrują się na umiejętności i aspiracji, a nie objawach i deficytach.
Burls (2005) oraz Burls i Caan (2004) zwrócili szczególną uwagę na terapię ogrodem, gdyż według nich pomaga w rozwoju społecznym i osobistym. Proces ten wiąże się z pracami w ogrodzie , które stymulują do osobistego rozwoju.
Johnson (1999) stwierdził, iż leczenie ogrodem jest skuteczne w opiece nad osobami starszymi .
Praktykowanie terapii ogrodem
Obecnie, hortiterapię praktykuje się na całym świecie i uznawana jest jako skuteczne leczenie dla osób w każdym wieku. Jest ona stosowana w rehabilitacji i w szkołach zawodowych, w programach pomocowych dla młodzieży, w domach opieki i innych rodzajach obiektów, w szpitalach , hospicjach, schroniskach dla bezdomnych, ośrodkach uzależnień, więzieniach, szkołach, ośrodkach zdrowia psychicznego i ogrodach botanicznych.
Cztery typy programów w leczeniu ogrodem
Cztery różne typy programów, określone przez AOTM, używa się w hortiterapii dla wybranych populacji z szerokim wachlarzem możliwości :
-
Terapia ogrodem
Polega na zaangażowaniu pacjenta w pracę w ogrodzie przy pomocy wyszkolonego terapeutę, aby osiągnąć określone i udokumentowane cele leczenia. Hortiterapia jest aktywnym procesem, który przebiega w ramach ustalonego programu , a sam proces jest uważany bardziej za działanie terapeutyczne niż efekt końcowy. Hortiterapia opiera się na podstawowych wartościach terapeutycznych realizowanych poprzez udział w pracy w ogrodzie, takich jak uprawa drzew lub warzyw i / albo kwiatów.
Poprawa samopoczucie w terapii ogrodem
Ogrodnictwo poprawi samopoczucie poprzez aktywność rekreacyjno-rozrywkową, który może prowadzić do poprawy procesów myślenia, pomaga w nawiązaniu nowych przyjaźni i dostarcza pozytywnych emocji.
Terapia ogrodem pomaga w chorobach psychicznych, takich jak schizofrenia, depresja, otępienie, lęki
Korzyści z ogrodnictwa mają zastosowanie w przypadku osób z poważnymi chorobami psychicznymi, takimi jak schizofrenia. Ogrodnictwo, przede wszystkim redukuje stres, co jest bardzo ważne, gdyż stres często prowadzi do choroby psychicznej. Ogrodnictwo jest także ciężką pracą i wysiłkiem fizycznym, który motywuje ludzi upośledzonych umysłowo gdy czują się zmęczeni i apatyczni. Terapia lekami w przypadku wielu chorób psychicznych jest droga , a w terapia ogrodem prawie nic nie kosztuje i warto ją stosować np. w depresji. Sir Richard w jednym z artykułów mówi, iż: "zawsze się zastanawiam, dlaczego ludzie chodzą na siłownię, gdy dostępna jest " zielona siłownia "na zewnątrz dla wszystkich - i, co więcej, to nic nie kosztuje Ogrodnictwo spala kalorie, powoduje, że stawy są bardziej elastyczne a prace fizyczne, w ogrodzie są przydatne w leczeniu stanów lękowych, depresji i demencji. "
-
Ogrodnictwo Terapeutyczne
Obejmuje proces, przez który uczestnicy dążą do poprawy swojego samopoczucia poprzez czynne lub bierne zaangażowanie się w przebywanie z roślinami i działania związane z nimi. W programie terapeutycznym cele nie są zdefiniowane i udokumentowane klinicznie, ale ważne szkolenie w zakresie korzystania z ogrodnictwa jako medium dla dobrobytu ludzi.
Spektrum poprawy samopoczucia w Ogrodnictwie Terapeutycznym
Ogrodnictwo daje wymierne korzyści, gdyż pozwala na uzyskanie dobrego samopoczucia, pokonywanie wielu problemów, wraz z głównymi problemami zdrowotnymi, z którymi boryka się nasze społeczeństwo w obecnej chwili, takimi jak np. otyłość, cukrzyca, choroby układu krążenia, nowotwory, zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie, otępienie, stres, depresja, substancji uzależniające, oraz szkodliwe zachowania związane z niektórymi z nich.
-
Społeczne lub Wspólne Ogrodnictwo
Dotyczy wypoczynku lub działalności rekreacyjnej związanej z roślinami i ogrodnictwem . Typowa społeczność to ogród lub Klub w ogrodzie w którym jest społeczność. Nie zdefiniowane są tu cele leczenia, terapeuta jest obecny, i koncentruje się na społecznych interakcjach z ogrodnictwem.
Poprawa społecznych relacji poprzez Wspólne ogrodnictwo
Ostatnio pojawiły się badania dotyczące korzyści ze ogrodów społecznych i ich wpływom na wartości społeczne i aktywność fizyczną (Barnidge i wsp., 2013, Zick i wsp., 2013). Badania dotyczące wpływu ogrodniczej społeczności przekładających się na bezpośrednie skutki zdrowotne w postaci poprawy komunikacji społecznej i szans społecznych. Wspólne ogrodnictwo ( w grupie) dawało korzyści zdrowotne, społeczne i poprawiało powiązania społeczne.
-
Zawodowe Ogrodnictwo
To program ogrodnictwa zawodowego, który jest często głównym elementem w programie terapii ogrodniczej, a koncentruje się na szkoleniu, które umożliwia pracę w branży ogrodniczej wykonywanej profesjonalnie, niezależnie albo częściowo samodzielnie. Osoby te mogą mieć pewien typ niepełnosprawności. Zawodowe programy ogrodnicze realizowane są w szkołach, obiektach mieszkalnych lub rehabilitacyjnych, i w więzieniach, a także w innych miejscach.
Praca w ogrodzie a zdrowie psychiczne
Ogrody, a także praca w ogrodnictwie, mają pozytywny wpływ na zdrowie i samopoczucie co wynika zarówno z aktywności fizycznej jak i z korzystania z ogrodu jako miejsca dla relaksu psychicznego i stymulacji. W 2013 roku brytyjska organizacja charytatywna Umysł opublikowała raport dotyczący wyników ich 130 projektów terapii ogrodem ( ekoterapii) w całej Anglii (umysł, 2013). Opisali oni ten rodzaj terapii jako interwencja, która poprawia zdrowie fizyczne i psychiczne oraz dobre samopoczucie poprzez wspieranie ludzi aktywnych na zewnątrz; pracujących w ogrodnictwie, uprawiających żywność lub pracujących dla środowiska .
Pomoc w odzyskaniu zdrowia psychicznego
Na podstawie ocen zewnętrznych (Bragg i wsp. 2013 New Economics Foundation, 2013), uznano iż praca w ogrodzie może poprawić samopoczucia, ma działanie wspierające, dla osób , które mogą być narażone na ryzyko zachorowania na choroby psychiczne, oraz pomaga w odzyskaniu zdrowia osobom z istniejącymi już problemami ze zdrowiem psychicznym (umysł, 2013). W studiach związanych z Programem Ogrodnictwo Philadelphia zadano dlaczego, wiele osób uprawia ogrodnictwo.(Blair i wsp., 1991).
Wyniki badań wyjaśniających powody pracy w ogrodzie
Zbadano w sumie 144 ogrodników . Blair i wsp. udowodnili, że rekreacja (21%) była najważniejszym powodem pracy w ogrodzie, a korzyści dla zdrowia, w tym zdrowia psychicznego 'były ważne dla 19% badanych osób zaś, "zdrowia fizyczne i ćwiczenia były ważne dla 17% zaś jakość produktów i żywienia stanowiła najważniejszy powód pracy w ogrodzie dla 14% osób.
Korzyści społeczne i dla psychiki z terapii ogrodem
Korzyści z terapii ogrodniczej widoczne są w wielu dziedzinach:
Korzyści społeczne
- Zachęcenie do interakcji społecznych
- Poprawa umiejętności radzenia sobie ze stresem i większa motywacja do działania
- Pomaganie budowania dobrych nawyków i pozytywnej postawy
Korzyści psychologiczne
- Zmniejszenie lęku, stresu i napięcia
- Zwiększenie pewności siebie i optymizmu
- Nagrody za zachowanie pielęgnowaniu
- Pobudzenie zmysłów poprzez obserwację, dotykanie, degustację, pachnące rośliny
Korzyści poznawcze
- Poprawienie koncentracji i zdolności do skupienia
- Nauka nowych umiejętności i zapewnienie szkolenia zawodowego
- Poprawienie rozwiązywania problemów i planowanie umiejętności
- Ćwiczenie pamięci i promowanie pozytywnego myślenia
Podsumowanie
Techniki terapii ogrodem pomagają uczestnikom uczyć się nowych umiejętności lub odzyskać te, które zostały utracone. Tortiterapia pomaga poprawić pamięć, zdolności poznawcze, inicjować zadania, umiejętności językowe i socjalizację. W rehabilitacji fizycznej, pomaga wzmocnić mięśnie oraz poprawia koordynację, i równowagę oraz wytrzymałość. Uprawiając ogrody ludzie uczą się pracować samodzielnie, rozwiązywać problemy, a także pokonywać lęki i złe samopoczucie.
Bibliografia:
- Page, M. (2008) Gardening as a therapeutic intervention in mental health. Nursing Times; 104: 45, 28-30.
- Terapia ogrodem, http://ahta.org/horticultural-therapy
- Terapia ogrodem, http://www.thetherapygarden.org/
- Hortiterapia: „Ogrodnictwo pozwala nam czuć się odnowione wnętrza” ,http://www.telegraph.co.uk/gardening/108620
- The American Horticultural Therapy Association (AHTA). http://www.ahta.org/.
- Buzzell, L., and C. Chalquist, eds. 2002. Ecotherapy: Healing with Nature in Mind. San Francisco: Sierra Club Books.
- Diehl, E., ed. 2007. "AHTA Definitions and Positions." http://www.ahta.org/documents/Final_HT_Position_Paper_updated_409.pdf.
- Haller, R. L., and C. L. Kramer. 2006. Horticultural Therapy Methods Making Connections in Health Care, Human Service, and Community Programs. Binghamton, NY: Hawthorne Press.
- Kaplan, S., and R. Kaplan. 1989. The Experience of Nature. Cambridge, MA: Cambridge University Press.
- Rothert, G. 1994. The Enabling Garden: Creating Barrier-Free Gardens. Dallas, TX: Taylor.
- Simson, S. P., and M. C. Straus. 2003. Horticulture as Therapy: Principles and Practice. Binghamton, NY: The Haworth Press.
- Ulrich, R. S. 1984. View Through a Window May Influence Recovery from Surgery." Science 224: 420-421.
Definicja hortitoterapii
Hortiterapia czyli terapia ogrodem to wykorzystanie naturalnych walorów ogrodu w celu poprawy fizycznego i psychicznego stanu zdrowia człowieka. Dla wszystkich pacjentów celem terapii ogrodem jest rozwijanie poczucia własnej wartości i pewności siebie oraz pomaganie w usuwaniu piętna psychicznej i fizycznej niepełnosprawności. Głównym założeniem tej formy terapii jest oddziaływanie na pacjenta tym, co jest naturalne w kontakcie z naturą, a więc nie tylko z zielenią i bogactwem świata roślin, ale też kontaktem z czterema żywiołami tj. z ziemią, powietrzem, wodą i z życiodajną siłą energii słonecznej. Celem terapii jest pozbywanie się napięcia i stresu poprzez bliski kontakt z naturą, oraz obserwację procesu wzrastania roślin, ich kwitnienia i owocowania, a także poprzez doznawanie satysfakcji i zadowolenia z efektów pracy nad pielęgnowaniem roślin. Terapia ogrodem wspiera leczenie środkami farmaceutycznymi różnych chorób psychicznych takich jak schizofrenia, depresja czy ADHD lub otępienie. Hortiterapia pomaga w nawiązywaniu kontaktów społecznych i wytworzeniu więzi międzyludzkich.
Zachęcamy także do zgłębienia tematu - Czym są ogrody sensoryczne?