Kleszcze w ogrodzie

Kleszcze występują naturalnie w liściastych lasach, w wysokich skupiskach traw, czy też w wilgotnych, roślinnych gąszczach. Ich liczebność nieustannie wzrasta, co wynika z ocieplania się klimatu. Kleszcze zaczynają dostawać się do miast, a także naszych prywatnych ogrodów. Przenosimy je nieświadomie my, nasi czworonożni przyjaciele - jak koty i psy, ale również małe gryzonie, gady, mogą przenosić kleszcze na swoim ciele.

Kleszcze pojawiają się w miejskich parkach, stanowiąc zagrożenie dla mieszkańców miast.

Najbardziej narażone na występowanie kleszczy są ogrody, położone w bezpośrednim sąsiedztwie lasów, ale również takie, które zajmuje, przynajmniej po części, gęsta roślinność, łąki, bujne trawniki, czy wilgotne rabaty porośnięte paprociami, krzewami, mszakami. Kleszcze najbardziej aktywne są wczesną wiosną, oraz jesienią. Latem ich aktywność lekko spada, gdyż chronią się przed upałami i słońcem. Naturalne środowisko bytowania kleszczy to wilgotne, cieniste obszary.

Kleszcze są zagrożeniem dla ludzi i zwierząt.

Kleszcze przenoszą wiele chorób, dlatego są niebezpieczne dla naszego zdrowia. Jedną z najczęstszych chorób, jaką możemy zarazić się, poprzez ugryzienie kleszcza jest borelioza. Borelioza przebiega początkowo bezobjawowo, aby potem ujawnić się, oddziałując na cały organizm. Bardzo niebezpieczne jest również kleszczowe zapalenie mózgu.

Kleszcze przygryzając skórę, żywią się krwią swojej ofiary - może nią być człowiek lub zwierzę. Ugryzienie jest bezbolesne, gdyż w ślinie kleszczy znajdują się substancje znieczulające. Często osobnik przebywa na naszym ciele nawet kilka dni, w czasie których może dojść do zakażenia. Szacuje się, że nawet co 3 kleszcz jest nosicielem chorób takich jak borelioza czy KZM.

W walce z kleszczami możemy posłużyć się wieloma rozwiązaniami. Aby chronić siebie, mamy do dyspozycji nawet szczepionki przeciwko chorobom przenoszonym przez kleszcze. W sprzedaży dostępnych jest wiele preparatów chemicznych, zwalczających lub odstraszających kleszcze. Niestety preparaty te mają chemiczny skład, przez co często nie są obojętne dla naszych czworonożnych przyjaciół, lub też szkodzą pożytecznym owadom. Środki chemiczne mają również negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne ogrodu, dlatego wielu z nas poszukuje naturalnych sposobów walki z tym małym pajączkiem.

Kleszcze występują nie tylko w lasach, ale też w miastach i naszych ogrodach. Wszystko przez ocieplenie klimatu, które sprzyja ich rozmnażaniu.

Gęsta trawa, wilgotne stanowisko - sprzyjają bytowaniu kleszczy w naszych ogrodach.

Rośliny odstraszające kleszcze

W ogrodzie możemy posadzić wiele roślin, których naturalny zapach odstrasza kleszcze, a tym samym chroni nas przed ich bytowaniem. Co nas uratuje?

A może chcesz pozbyć się też komarów? Poznaj - Rośliny na komary.

Zapach wrotyczu odstrasza komary i kleszcze.

Pierwszym, wartym uwagi gatunkiem, jest wrotycz pospolita. Wielu z nas kojarzy tę atrakcyjna i pachnącą roślinę, z łąk. Żółte kwiaty, zebrane w wysokie baldachy, na sztywnych łodygach to znak rozpoznawczy wrotyczu. Wrotycz słynie ze swoich właściwości owadobójczych - jego charakterystyczny zapach skutecznie odstrasza komary i kleszcze. Wrotycz ma również właściwości lecznicze. Musimy jednak pamiętać, że roślina zawiera również trującą substancję, tujon, i postępowanie z nią, wymaga ostrożności.

Wrotycz możemy wykorzystać do sporządzania naparów, odstraszających kleszcze i komary. Wyciąg z tej rośliny ma również działanie przeciwzapalne, a także przeciwgrzybicze.

Czeremcha zwyczajna, to wysoki, rozłożysty krzew, który zwany jest również smrodynią. Czeremcha osiąga wysokość nawet 15 metrów. Korona jest lekko zaokrąglona. Krzew kwitnie bardzo wcześnie, na przełomie kwietnia i mają. Drobne kwiaty, w białym kolorze, pojawiają się bardzo obficie. Niestety, kwiaty te mają bardzo charakterystyczny zapach, nieprzyjemny dla wielu osób.

Ale to nie zapach kwiatów odstrasza kleszcze. Z kory i gałązek czeremchy możemy wykonać wywar, lub po prostu natrzeć się zerwaną, świeżą korą. Jej aromat skutecznie odstrasza kleszcze. Czeremcha doskonale rośnie na obszarach słonecznych i półcienistych, na glebach lekkich, przepuszczalnych. Najlepiej komponuje się w ogrodach dużych, naturalistycznych, lub o charakterze leśnym.

Kocimiętka o pięknym, cytrynowym zapachu jest skutecznym odstraszaczem.

Bardzo atrakcyjną, pięknie pachnącą rośliną, jest kocimiętka. Kocimiętka ma fioletowe, podobne od lawendy kwiaty, które wydzielają przyjemny, lekko cytrynowy zapach. Przyjemny dla nas i naszych kocich przyjaciół aromat kocimiętki, skutecznie odstrasza z ogrodu nie tylko kleszcze, ale również komary.

Kocimiętka kwitnie nawet dwa razy w roku, wystarczy po jej przekwitnięciu, przyciąć ją nisko przy ziemi. Po kilku dniach, roślina zacznie odrastać i zdąży jeszcze raz zakwitnąć. Roślina tworzy zwarte kępy, łany, ma bardzo małe wymagania glebowe - rośnie właściwie na każdej glebie, nawet lekkiej i piaszczystej. Roślina bardzo dobrze znosi suszę oraz mróz, dlatego jest bardzo popularną rośliną ostatnich lat.

Tatarak zawiera trujące dla kleszczy olejki eteryczne.

Kolejnym wrogiem z grona roślin jest tatarak. Tatarak to idealna roślina zwalczająca kleszcze, gdyż dobrze rośnie na terenach podmokłych i wilgotnych, gdzie kleszcze mogą występować. Roślina może dorastać nawet do 150 cm wysokości. Wyglądem przypomina trawę ozdobną, pośród której liści możemy zaobserwować kwiatostany w formie pałek. Olejki eteryczne zawarte w roślinie tataraku, odstraszają, a nawet niszczą komary i kleszcze. Azaron, to główna zawartość tataraku, jej aromat skutecznie odstrasza pajęczaki, czyli kleszcze, natomiast dla ludzi, dzieci, jest niegroźna.

Aby uniknąć bytowania kleszczy w ogrodzie, możemy nie tylko sadzić rośliny, odstraszające je, ale również przestrzegać kilku zasad pielęgnacji ogrodu.

Przede wszystkim powinniśmy nisko kosić trawnik. Niska trwa nie będzie sprzyjała bytowaniu tych pajęczaków w ogrodzie. Dodatkowo unikanie gęstych nasadzeń paproci, czy też innych roślin w cienistych, wilgotnych zakątkach, powinno pomóc nam w walce z kleszczami. Konieczne będzie również regularne usuwanie chwastów, doświetlanie rabat.

Naturalni wrogowie kleszczy

W naszym ogrodzie, naturalną walkę z kleszczami, możemy prowadzić nie tylko za pomocą roślin, ale również zwierząt.

Wrogami kleszczy są ryjówki. To małe zwierzątka, podobne do myszy, z bardziej wydłużonym ryjkiem. Ryjówki żywią się owadami, zwłaszcza kleszczami. Jak zaprosić ryjówki do naszego ogrodu? Te małe zwierzątka bardzo lubią zapach kompostu. Dlatego każdy kto ma w ogrodzie kompostownik - a każdy ogrodnik wie, że kompostownik w ogrodzie jest konieczny - tworzy korzystne warunki do bytowania dla ryjówki.

Naturalnym wrogiem kleszczy są również perliczki. Perliczki to ptaki uprawne, więc jeżeli mieszkamy na wsi, możemy hodować je podobnie jak kury i kaczki. Kiedy w latach 90 - xx wieku w USA mieliśmy do czynienia z epidemią kleszczy, zaczęto poszukiwać skutecznych, naturalnych wrogów tych pajęczaków. Okazało się, że perliczki usuwają niemal w 100% dorosłe stadium kleszczy.

Ryjówka żywi się kleszczami.

Obecnie trwają również badania nad wpływem obecności gadów i płazów na liczebność kleszczy. Przypuszcza się, że niektóre z nich w swoim jadłospisie również mogą mieć kleszcze.

Pamiętając o tym, że niektóre gryzonie, a zwłaszcza myszy, szczury, są pośrednimi żywicielami kleszczy, musimy starać się ograniczyć ich liczebność w naszych ogrodach.

Naturalne preparaty i opryski na kleszcze

Z powszechnie rosnących ziół i roślin, możemy wykonać naturalne preparaty, które swoim zapachem, odstraszają kleszcze. Z zebranych, świeżych lub suszonych roślin wykonujemy wywar, który przecedzamy, a następnie, spryskujemy ciało. Co możemy zastosować?

• lawendę,
• czosnek,
• cebulę,
• szałwię,
• miętę,
• goździk,
• trawę cytrynową,

W celu ochronnym możemy stosować również olejek różany, czy herbaciany. Pamiętajmy! Mimo, że olejki eteryczne są naturalne, to ich intensywny zapach, czy skład, mogą powodować podrażnienia i intensywne reakcje alergiczne, dlatego przed naniesieniem ich na skórę mieszamy je z olejem, nawet słonecznikowym, oliwą z oliwek, oliwką, i dopiero smarujemy ciało. U dzieci olejki stosujemy tylko na ciało od pasa w dół, nie wolno smarować nimi szyi czy twarzy.

Z niektórych roślin, np. cebuli, możemy wykonać preparat na rośliny, który skutecznie zwalczy występujące na nich kleszcze.

Proszek z cebuli

Suche łuski cebuli mielimy na proszek blenderem, albo w młynku do kawy. Takim proszkiem posypujemy wszelkie podejrzane w ogrodzie rośliny. Preparat naturalnie zwalcza kleszcze, a jego działania zostało udowodnione naukowo.

Kleszcze przenoszą niebezpieczne choroby, stanowią zagrożenie dla nas i naszych czworonogów. Posługując się naturalnymi metodami, stosując rośliny odstraszające kleszcze, czy zapraszając do ogrodu ich naturalnych wrogów, jesteśmy w stanie ochronić się przed ich szkodliwym bytowaniem w ogrodzie.

Pamiętajmy, że po każdym spacerze do parku, czy lasu, powinniśmy dokładnie sprawdzić całe ciało, obejrzeć je pod kątem bytowania kleszczy. Jeżeli nawet doszło do ugryzienia, nie należy panikować. Kleszcza możemy usunąć samodzielnie, lub udać się na izbę przyjęć czy do lekarza. Pamiętajmy, miejsce po ugryzieniu musimy dokładnie obserwować, a w razie pojawienia się rumienia, zgłosić się do lekarza. Rumień może wystąpić nawet kilka tygodni po ugryzieniu kleszcza.