Domowy kompostownik - źródło cennego nawozu

Domowy kompostownik to wspaniały pomysł - kompost to najlepszy naturalny nawóz, które można stosować zarówno pod rośliny ozdobne jak też jadalne. Kompostowanie polega na przetworzeniu resztek, odpadów organicznych z wykorzystaniem działalności mikroorganizmów i drobnoustrojów. Kompostownik stanowi uproszczony przykład zamkniętego obiegu przyrody, tylko na zmniejszonym do powierzchni kompostownika, obszarze. Do prawidłowego przebiegu kompostowania konieczne są:

• odpowiednia wilgotność
• odpowiednia temperatura
• dostęp powietrza i mikroorganizmów.

Jeżeli w kompostowniku panują odpowiednie warunki zachodzą tam dwa procesy - humifikacja - czyli powstawanie próchnicy i mineralizacja - która powoduje rozkład skomplikowanych związków do prostych. Te dwa procesy są źródłem powstawania najlepszego naturalnego nawozu ogrodowego.

Kompost nazywany jest “czarnym złotem” ogrodników.

Kompost może służyć jako ściółka pod rośliny.

Do czego wykorzystać kompost?

Kompost jest nie tylko bogatym nawozem, dostarczającym składników pokarmowych, ale też poprawia strukturę gleby, odkwasza ją, ułatwia zatrzymywanie wilgoci i hamuje rozwój chwastów. Możemy stosować go jako nawóz, mieszając z glebą - czy to w czasie sadzenia czy wysiewu, ale też kompost to doskonała ściółka - ściółkując regularnie najbardziej wymagające rośliny, poprawiamy ich warunki wzrostu.

Stosując kompostowanie, pozbywamy się odpadów organicznych i tworzymy z nich coś dobrego. Ograniczamy też ilość odpadów na wysypiskach.

Dodatkowo kompostowanie powoli nam w ekologiczny sposób pozbyć się resztek organicznych, i ułatwi utrzymanie porządku na działce. Wyrzucać na kompost możemy wiele resztek organicznych, powstających w każdym gospodarstwie domowym. Stosując się do wskazówek - wytworzymy cenny, bogaty nawóz naturalny. Każdy, kto trochę gotuje czy ma ogród, wie ile resztek powstaje w naszych domach i ogrodach codziennie - proces kompostowania pozwala pozbyć się tych resztek w jak najlepszy sposób - z korzyścią dla nas i dla planety.

Jak zbudować kompostownik?

Mimo, że w sprzedaży są dostępne różne rodzaje kompostowników, możemy zrobić kompostownik domowy samodzielnie.

Kompostownik możemy wykonać z drewna czy siatki. Kompostownik może być jedno lub wielokomorowy.

Kompostownik możemy zbudować z drewna. To najlepsze rozwiązanie w przypadku kompostowników samodzielnie budowanych. Drewno to materiał naturalny, ekonomiczny i łatwy w obróbce. Do budowy kompostownika możesz wykorzystać drewno z recyklingu, deski z budowy, czy palety. Ważne, aby nie były pokryte szkodliwym środkiem impregnującym, jak np. podkłady kolejowe. Drewniany kompostownik jest łatwy w wykonaniu i spełnia swoją funkcję bardzo dobrze - sprawdza się zdecydowanie lepiej od kompostowników z plastiku, które bardzo mocno się nagrzewają, oraz ich wielkość jest ograniczona. Takie mikro, termo kompostowniki przydomowe sprawdzą się bardziej w niewielkich gospodarstwach domowych, tam, gdzie odpadki organiczne powstają w niewielkiej ilości.

Kompostownik krok po kroku - ŚCIANY

Kompostownik ma kształt sześcianu lub prostopadłościanu, ale może też być okrągły. Jego ściany powinny być ażurowe, aby zapewnić dostęp powietrza do wnętrza. Pamiętajmy o tym, że przednia ściana powinna umożliwiać wyciąganie gotowego kompostu od spodu, a wnętrze i resztki roślinne muszą być łatwo dostępne. Podstawy ścian od ziemi nie powinny być całkowicie zabudowane, tylko otwarte, aby pożyteczne ograniczmy jak np. dżdżownice, mogły do niego wchodzić.

Ściany kompostownika powinny zapewniać dostęp powietrza.

Dodatkowo kompostownik domowy musi umożliwiać mieszanie kompostu, dlatego dobrze tak przygotować kompostownik, aby przednia ściana była dopasowana do wysokości pryzmy z resztek wewnątrz, aby można było ją rozbudowywać wraz ze zwiększaniem się ilości resztek.

Na początku, zwłaszcza we wczesnej fazie rozkładu, możemy dodać zamknięcie - np. wieko drewniane na zawiasach. Wszystko po to aby temperatura wewnątrz wzrosła. Bardzo często ściany kompostownika uszczelnia się folią, robiąc w niej otwory, aby zapewnić dostęp powietrza - dzięki temu we wnętrzu panuje podwyższona temperatura.

Kompostownik krok po kroku - PODŁOGA

Kompostownik ustawiamy na glebie, ale w miejscu gdzie ma stanąć, robimy wykop pod drenaż - w wykopie o głębokości około 15 cm wsypujemy piasek, żwir lub keramzyt - aby zapewnić swobodny odpływ nadmiaru wody. Nie powinno się umieszczać kompostu na utwardzonym podłożu np. na betonie. Lokalizujemy go na "surowej" glebie.

Kompostownik ustawiamy na surowej glebie, ale z drenażem.

Poznaj kilka naszych pomysłów na kompostownik

Aby zrobić kompostownik możesz połączyć ze sobą cztery palety. Drewniane palety to gotowe ściany naszego kompostownika, wystarczy je tylko połączyć za pomocą gwoździ lub wkrętów. Przednią paletę możemy nieco skrócić i zamocować w pewnej wysokości nad ziemią - tak aby u dołu utworzyć szczelinę, skąd łatwo będzie nam podbierać dołem gotowy kompost. Do boków ścian za pomocą zszywacza możemy zamocować folię, ale robimy w niej otwory, aby do kompostu docierało powietrze.

Kompostownik w ogrodzie możemy wykonać też z:

• 4 belek, kantówek
• desek
• siatki
• foli.

W tym sposobie 4 belki stanowią narożniki kompostownika, natomiast 3 ściany są zrobione z siatki, uszczelnione folią - przymocowanych do belek. Przednią ścianę natomiast należy zrobić z desek, dociętych na szerokość. Deski wkłada się od środka, w taki sposób, że zapierają się o belki. Wysokość przedniej ściany będzie rosła tak jak pryzma kompostu, poprzez dokładanie kolejnych desek.

Aby zrobić kompost możemy wykorzystać to na co mamy miejsce w ogrodzie - warto założyć kompostownik nawet w workach na śmieci. W workach możemy gromadzić liście. Po wypełnieniu worki zamykamy i pozostawiamy na pewien czas - co kilka tygodni mieszając worki, przez ich obracanie. Więcej na temat kompostu i ziemi liściowej przeczytasz na naszym blogu Ziemia liściowa - co to takiego ?

Miejsce na kompostownik ?

Stanowisko, aby zapewnić dobre warunki do rozkładu resztek organicznych - powinno być osłonięte od wiatru i słońca - tak, aby te czynniki zbyt nie przesuszały masy kompostowej. Jednak zbyt duże zacienienie będzie spowalniać rozkład poprzez ograniczenie nagrzewania się resztek. Warto założyć kompostownik w miejscu, które starannie przemyślany, gdyż późniejsze przeniesienie go może być bardzo trudne, a niedogodne warunki będą opóźniać rozkład resztek.

Tempo rozkładu resztek zależy od kilku czynników - takich jak temperatura, nasłonecznienie, stopień rozdrobnienia.

Dodatkowo lokalizacja kompostownika od granicy sąsiada jest ustalona prawnie - miejsce na składowanie resztek musi być tak wybrane, aby było zgodne z prawem. Dla małych kompostowników odległość nie może wynosić mniej niż 7, 5 m od granicy działki, a 15 m od domu. Większy kompostownik (do 50 m3), wymaga odsunięcia go aż 30 m od domu sąsiada, a odległość od granicy działki sąsiedniej pozostaje bez zmian. Jednocześnie chcemy podkreślić, że prawidłowo prowadzony kompostownik jest raczej obojętny zapachowo i nie powinny wydostawać się z niego nieprzyjemne zapachy, a takie zjawisko świadczyć może o nieprawidłowym przebiegu procesu rozkładu odpadów organicznych.

Co można kompostować?

Aby zrobić dobry kompost, i uzyskać wartościowy nawóz możemy wrzucać do niego:

• ściętą trawę,
• opadłe liście,
• drobne gałązki i małe kawałki drewna,
• fusy z kawy, nawet z filtrem - jeżeli jest z papieru, resztki herbaty,
• muł z oczka wodnego,
• miękkie resztki roślinne jak np. obierki po warzywach, owocach, skórki po owocach,
• miękkie części roślin uprawnych, opadłe owoce,
• stary chleb,
• skorupki jajek,

Należy jednak wystrzegać się i nie wrzucać do kompostownika:

• mięsa, kości,
• zepsutej żywności,
• płynnych i bardzo tłustych resztek jedzenia,
• resztek roślinnych porażonych chorobami czy z objawami żerowania szkodników,
• chwastów z nasionami,
• odchodów zwierząt,
• gotowanych warzyw,
• papieru, szkła, metalu itp.

Zasady kompostowania

Weterani kompostowania najczęściej mają dwie komory kompostownika - w jednej z nich trzymają świeży kompost, a w drugiej lub trochę przerobiony. Aby przyspieszyć rozkład świeżej masy, przesypują go kompostem już przerobionym.

Kompost powinien być ułożony warstwowo. Jako warstwa asymilująca sprawdzi się m. in. słoma.

Kompost powinien być ułożony warstwowo, a kolejność warstw jest bardzo istotna:

• na dnie kompostownika układamy warstwę, która zapewnia przewietrzanie kompostu np. grubsze gałęzie,
• na tej warstwie musimy zaplanować warstwę chłonną, która zatrzyma cenne składniki, wymywane Z KOMPOSTU z deszczem, tu sprawdzi się torf, słoma, lub przerobiony kompost,
• kolejne warstwy kompostu układamy naprzemiennie, tak aby były zróżnicowane pod względem składu, niezbyt grube, lekkie, a pomiędzy nimi możemy wsypać warstwę ziemi lub torfu,

Aby przyspieszyć rozkład kompostu, do resztek możemy dodać mocznik.

Pamiętajmy o tym, że resztki na kompost powinny być dobrze rozdrobnione jeżeli zależy nam na szybkiej ich przeróbce.

Kompostu nie można robić na betonie.

Warto co jakiś czas - około 2 miesiące - przemieszać kompost, aby lepiej się rozkładał.

W naturalnych warunkach w kompoście powinny pojawić się korzystne mikroorganizmy, ale możemy też kompost zaszczepić, dostarczając korzystne bakterie, grzyby i inne organizmy.

Kompostowanie to dobry sposób na pozbycie się resztek i uzyskanie naturalnego nawozu.

Mamy nadzieję, że udało nam się przekonać was, że aby zrobić kompostownik domowy, nie trzeba wiele, a zbudowanie kompostownika nie wymaga szczególnych umiejętności czy nakładów finansowych. Jak widać, kompostownik na swojej działce warto mieć z kilku powodów.