Kiedy sadzić maliny i jak to zrobić? Na czym polega ich uprawa?

Malina to interesujący krzew. Można się pokusić o stwierdzenie, że jego owoce to polskie pomarańcze z uwagi na słodki orzeźwiający smak oraz dużą zawartość witaminy C. Są soczyste i aromatyczne. Ponadto zawierają mnóstwo innych witamin, m.in. E i tych z grupy B oraz składników mineralnych, w tym wapnia, żelaza, potasu i magnezu.  Mimo że są sycące, zawierają mało kalorii, więc mogą stanowić doskonałą przekąskę dla osób odchudzających i dbających o utrzymanie wagi. Odznaczają się również niskim indeksem glikemicznym, co oznacza, że mogą je jeść bez obaw zmagający się z cukrzycą.

Maliny najlepiej spożywać na surowo, ale można robić z nich przeróżne przetwory:

• kompoty,
• soki,
• dżemy,
• nalewki,
• galaretki. 

Cennym surowcem są również liście tej rośliny, z których napary można popijać w różnych stanach chorobowych. Warto zatem posadzić maliny w swoim ogrodzie, tym bardziej, że uprawa malin nie jest trudna i poradzi z nią sobie nawet początkujący ogrodnik. W naszym poradniku znajdziecie informacje jak to zrobić krok po kroku.

Najlepiej smakują maliny świeżo zerwane z krzaka

Gdzie najlepiej sadzić maliny

Zanim przystąpimy do sadzenia naszych krzaczków, musimy zaplanować, gdzie najlepiej zrobić malinową rabatę. Dlatego trzeba zapoznać się z wymaganiami tych krzewów.  

Maliny, aby wytworzyć dużą ilość cukrów, potrzebują słonecznego stanowiska, ale jednocześnie lekko zacienionego i osłoniętego od wiatru, który wpływa niekorzystnie na wzrost i zawiązywanie się owoców. Dobrym rozwiązaniem są przestrzenie blisko innych drzew oraz ogrodzeń, szczególnie drewnianych.

Ważnym aspektem jest również rodzaj gleby. Maliny należy sadzić w ziemi kwaśnej, próchniczej o pH około 6,5. Poza tym powinna ona być przepuszczalna, napowietrzona, spulchniona i żyzna. W takich warunkach korzenie doskonale będą spełniać swoje funkcje.

Nie należy natomiast uprawiać malin na glebach ciężkich, o dużej zwartości. Zatrzymują one w sobie zbyt dużo wody, co może prowadzić do zagrzybienia i gnicia korzeni.  Na lekkim i piaszczystym podłożu również będą sobie słabo radzić.

Krzewy te będą się dobrze czuły w miejscach, gdzie wcześniej rosły:

• rośliny strączkowe,
• zboża,
• gryka,
• marchew
• rzepak.

Gorzej natomiast będą sobie radziły tam, gdzie uprawiane były wcześniej

• ziemniaki,
• ogórki,
• pomidory
• rośliny łąkowe.

Kiedy już dokonamy wyboru właściwego miejsca dla malin, warto 3 miesiące przed terminem ich sadzenia wykopać dołki o głębokości 60 cm i szerokości 25 cm, do których następnie można wsypać nawóz wieloskładnikowy, dzięki czemu ziemia przez ten czas odżywi się.

Jeżeli nie posiadamy w ogrodzie odpowiedniego stanowiska dla malin, możemy je przygotować. W tym celu kilka miesięcy wcześniej trzeba we wspomniany wyżej sposób wykopać dołki, które wypełniamy próchniczą ziemią o odpowiedniej kwasowości. W tak przygotowanych wgłębieniach można bezpiecznie sadzić maliny.

Można się też pokusić o hodowlę malin w pojemnikach. To dobra alternatywa, kiedy mamy mały ogródek lub tylko balkon.

Jaką odmianę malin wybrać

Rynek ogrodniczy proponuje nam przeróżne odmiany malin. Różnią się między sobą głównie smakiem, kolorem i wielkością owoców, więc wybór sadzonek malin nie jest prosty.

Mniej znane maliny w kolorze słońca. Spróbujesz?

Znane wszystkim czerwone maliny.

Wybierając sadzonki do ogródka, nie decydujmy się na odmiany przemysłowe. Co prawda szybciej rosną i generują większy plon, ale mają niską odporność na choroby z uwagi na stosowane środki ochrony roślin w tego typu uprawach oraz plonują mniej więcej w tym samym czasie, więc owocowa radość trwa krótko.

W przydomowym ogrodzie najlepiej sprawdzą się odmiany mniej podatne na choroby oraz mające długi okres zbioru. Aby dodatkowo przedłużyć ten czas, warto posadzić zarówno odmiany wczesne letnie, jak i późne jesienne. W ten sposób można się cieszyć smakiem malin od czerwca do nawet października, czyli do późnej jesieni.

Jak odróżnić maliny letnie od jesiennych? Letnie wydają owoce tylko raz na zeszłorocznych pędach i są one większe i bardziej aromatyczne. Natomiast w przypadku jesiennych owoce są mniejsze, ale pojawiają wielokrotnie na tych samych pędach.

Sadzonki malin można kupić w szkółkach ogrodniczych, na jarmarkach, czy targach. Interesujmy się jednak, czy pochodzą one od licencjonowanego producenta, który dba o jakość swojego towaru.

Kiedy sadzić maliny i jak to zrobić

Ponieważ sadzonki tych roślin najczęściej kupuje się z odsłoniętym systemem korzeniowym, najlepszym czasem na sadzenie malin jest jesień, a dokładnie pod koniec października lub na początku listopada. Krzaki mają wtedy czas na właściwe ukorzenienie się, a w nowym sezonie na wypuszczenie łodyg i liści oraz na przygotowanie do owocowania. Jednak należy pamiętać o uformowaniu przy sadzonkach kopców, które to zabezpieczą ich system korzeniowy przed przemarzaniem.

Sadzenie malin wiosną również jest dopuszczalne, ale trzeba to zrobić na samym jej początku, aby rośliny miały więcej czasu na adaptację, a także trzeba zadbać o dobre nawadnianie. Należy jednak pamiętać, że krzewy z wiosennego sadzenia będą mniej owocowały w pierwszym roku zbiorów.

Sadzonki zakupione w pojemnikach można sadzić niemal cały rok z pominięciem upałów letnich i zimy.

Natomiast przesadzać maliny na nowe stanowisko, wskazane jest jesienią, najlepiej od września do początku listopada.

Jak sadzić maliny krok po kroku

Kiedy nadejdzie już odpowiedni czas na sadzenie malin, zakupimy wybrane sadzonki i przygotujemy dla nich właściwe miejsce, możemy przystąpić do sadzenia. Zanim jednak to uczynimy, należy przyjrzeć się sadzonkom. Odrzucamy te, które wykazują oznaki chorób i usuwamy uszkodzone korzenie.

Warto również na 2 – 3 godziny przed sadzeniem umieścić bryłę korzeniową w wodzie, by nie były przesuszone.

Najlepiej sadzić maliny w dołkach o głębokości 10 cm – 20 cm, co zapewni korzeniom ochronę od mrozu i odpowiednie tempo wzrostu. Rozstaw krzaków w rzędzie powinien wynosić około 50 cm. Dzięki temu każdy z nich będzie miał zapewnione miejsce do wzrostu oraz dostęp do światła. Jeśli będziemy sadzić więcej niż jedną rabatę, odległości między rzędami muszą wynosić około 1,50 m, co jest ważne, ponieważ krzewy malin potrafią dość szeroko się rozrastać.

Do tak przygotowanych dołków wsadza się sadzonki tak, aby korzenie rośliny były 2 – 3 cm poniżej poziomu ziemi. Następnie przysypuje się warstwą podłoża, które odpowiednio ubijamy. Zasadzone rośliny obficie podlewamy.

Posadzone sadzonki dobrze jest przyciąć na wysokości około 20 cm nad ziemią, nad pąkiem. Zabieg ten poprawi intensywność rozwoju korzeni i zwiększy prawdopodobieństwo uzyskania plonów w następnym sezonie.

Jako że maliny należą do krzewów pnących, wskazane jest zbudowanie im podpór. W przeciwnym razie będą się łamać i płożyć po ziemi, co spowoduje gorszy dostęp do owoców oraz większą podatność na choroby i szkodniki.

Wspomóżmy maliny podporami, żeby nie połamały się pod słodkim ciężarem owoców.

Najprościej między sadzonkami wbić słupki wykonane z odpornego materiału i między nimi rozciągnąć drut, który będzie stanowił podporę. Paliki powinny mieć wysokość około 1 m, a najniższy drut powinien znajdować się na wysokości około 30 cm od ziemi.

Kolejny sposób na podpory dla malin.

Pielęgnacja malin

Prace przy malinach nie kończą się w momencie zasadzenia ostatniej sadzonki. Właściwie to dopiero ich początek. Są to delikatne rośliny, łatwo ich zniszczyć i są podatne na choroby. Wskazane jest zatem wykonywanie przy nich pewnych zabiegów pielęgnacyjnych, abyśmy mogli się cieszyć długimi, smacznymi i obfitymi zbiorami.

Nawadnianie

W pielęgnacji malin najważniejsze jest dobre nawadnianie z uwagi na ich płytki system korzeniowy – szczególnie w momencie zawiązywania się owoców, a także w przypadku długich okresów bezdeszczowych lub gdy uprawa znajduje się na piaszczystej glebie. Najlepiej podlewać rano lub wieczorem. Można się wspomóc montażem systemu nawadniającego. Jako że maliny występują na glebach przepuszczalnych, intensywne podlewanie nie powinno im zaszkodzić.

Odchwaszczanie

Kolejnym ważnym zabiegiem w przypadku malin jest odchwaszczanie, ponieważ wykazują one niską odporność na konkurencję pokarmową. Należy jednak robić to ostrożnie, aby nie uszkodzić młodych pędów, co może skutkować wnikaniem różnych chorób przez przerwaną tkankę.

Ściółkowanie

Warto ściółkować krzewy malin. Ściółka powstrzymuje rozwój niepożądanych roślin oraz pomaga w utrzymywaniu właściwej wilgotności podłoża, a także zapewnia ochronę przed zimnem.

Nawożenie

Istotne jest również nawożenie malin nawozami mineralnymi, które stosujemy 2 – 3 razy w roku. Wiosną i wczesnym latem podaje się te zawierające azot, pobudzając tym samym rośliny do szybszego wzrostu i wspomagając je podczas plonowania. Ostatnią dawkę, zawierającą fosfor oraz potas, stosuje się wczesną jesienią, co dobrze przygotuje system korzeniowy do zimowania.

Dobrze się sprawdzi  również

• nawóz dedykowany do malin i truskawek,
• kompost, obornik lub
• nawóz ekologiczny.

Nie przesadzajmy jednak z dawką, krzewy te nie lubią przenawożenia.

Przycinanie

Pamiętać należy również, aby przeprowadzać cięcie malin. Zabieg ten ma na celu polepszyć dopływ powietrza i światła oraz nadać odpowiedni kształt krzewom.

W przypadku odmian letnich, które wydają owoce na pędach dwuletnich, wiosną obcina się nadmiar młodych pędów i wycina się wszystkie nieowocujące pędy dwuletnie. Tuż po zakończeniu plonowania, dokonujemy kolejnego cięcia usuwając pędy chore, osłabione i nieowocujące już oraz nadmiar pędów gotowych do owocowania.

Odmiany jesienne, wydające owoce 2 razy w sezonie, przycina się dopiero w październiku, kiedy są już po drugim zbiorze. Wykonuje się je dwuetapowo: najpierw usuwamy pędy, które wydały pierwsze owoce w lipcu. Często są one suche i można je złamać tuż przy ziemi. Następnie pod koniec zimy podcinamy wierzchołki pędów, które owocowały w drugim rzucie. Jednak coraz częściej eksperci zalecają przycinanie wszystkich pędów malin jesiennych wczesną wiosną w celu zapewnienia jak najbogatszych zbiorów.

Smacznego!

Obecność malin w ogrodzie wymaga "troszkę" pracy, ale daje też dużo radości i satysfakcji, kiedy możemy się rozkoszować słodkim smakiem wygrzanych w słońcu owoców.

Pamiętaj, że przed spożyciem maliny się myje!