Rododendron - czyli różane drzewo
Trudno znaleźć w wiosennym ogrodzie krzew o piękniejszych kwiatach - rododendron pokrywa się kwieciem, które wprawia w zachwyt. Kwiaty - duże lub małe, w wielu kolorach, zależnych od gatunku i odmiany, są zachwycającą dekoracją ogrodu. Kwitnienie rododendronów trwa od kwietnia do czerwca. Rośliny te są bardzo popularne w ogrodach, niestety powodzenie ich uprawy jest różne. Rododendrony to gatunki o specyficznych wymaganiach glebowych, ale bardzo ważne jest również odpowiednie sadzenie roślin.
Kwiaty rododendronów przypominają róże, a w podobieństwie tym możemy upatrywać przyczyny jego nazwy.
Poznaj także - Przegląd roślin zimozielonych.
Rhododendron to ze starożytnej łaciny połączenie słów Rhodon - róża i Dendron - drzewo - czyli drzewo różane.
Rododendrony w swojej ojczyźnie osiągają znaczne wysokości, nawet 6 - 7 metrów, a kiedy pokrywają się kwiatami, wyglądają jak ogrody różane krzewy. Jest to widok zachwycający, a kto tylko może, koniecznie musi obejrzeć ten spektakl w naturze.
Ze względu na budowę i wielkość kwiatów, różaneczniki możemy podzielić na kilka grup, takich jak:
- różaneczniki wielkokwiatowe, to najpopularniejsza grupa, w której rośliny osiągają kilka metrów wysokości, a kwiaty są bardzo liczne i duże, w wielu kolorach, zarówno tak pospolitych jak żółte, pomarańczowe i różowe, jak zaskakujące fioletowe i białe,
- różaneczniki jakuszimańskie, idealne do mniejszych ogrodów,
- różanecznik fioletowy - katawbijski, jest to gatunek najbardziej odporny na niskie temperatury, dodatkowo duże fioletowe kwiaty i pokaźne wymiary, nawet do 4 metrów, powodują, ze cieszy się dużą popularnością w ogrodach,
- różanecznik pontyjski, jest jednym z najwcześniej kwitnących gatunków rododendronów, wprowadza do wiosennego ogrodu niezwykłe kolory,
- różanecznik krótko-owocowy, charakteryzuje się wysoką odpornością na surowe warunki atmosferyczne, zwłaszcza mróz,
- różanecznik wielkolistny, inaczej zwany czasem różanecznikiem kalifornijskim, z ciekawostek, kwiat ten jest kwiatem stanu Waszyngton, oczywiście, wyróżniają go wyjątkowo duże liście,
Różaneczniki oferują nam całą gamę kolorów, wielkości i kształtów, dlatego stosując tylko te rośliny, możemy uzyskać niesamowite efekty.
Rhododendron to rodzina roślin składająca się z różaneczników i azalii. Tylko potocznie określeniem rododendrony określa się różaneczniki, ale prawidłowo jest to nazwa całej rodziny, składającej się z tych 2 rodzajów.
Jak rozróżnić azalie i różaneczniki?
Azalie to krzewy o miękkich, lekko owłosionych liściach, które opadają na jesień. Krzewy kwitną latem. Kwiaty są pachnące, najczęściej w ciepłych kolorach jak pomarańczowe, czerwone. Azalie są niższe i mniejsze od rododendronów.
Różaneczniki to krzewy o liściach skórzastych i zimozielonych, które kwitną wiosną. Kwiaty nie mają zapachu, najczęściej wybarwione są chłodno - w kolorach białym, fioletowym, pastelowych różach. Krzewy są duże i rozłożyste, znacznie większe niż azalie.
Kilka słów o różanecznikach
Różanecznik to rodzaj roślin, z rodziny wrzosowatych. Ojczyzną różaneczników jest Azja - Kaukaz, Nepal, Indie, ale występują też w obu Amerykach. W cieplejszych strefach klimatycznych rododendrony to drzewa, które mierzące kilka metrów wysokości.
Naturalnie różaneczniki występują w wilgotnych i zacienionych lasach, gdzie tworzą poziom wyższych krzewów.
W Himalajach rododendrony natomiast tworzą zupełnie oddzielne pasmo, podobnie jak u nas sosna kosodrzewina. Rododendrony to gatunki charakterystyczne dla tych gór, wiosną ukazują swoje piękno, tworząc niepowtarzalny widok.
Ojczyzną rododendronów jest Azja, w Himalajach tworzą pasmo roślinności charakterystycznej dla tego terenu.
Nie każdy wie, że to bardzo żywotne rośliny, które w naszym ogrodzie będą rosły nawet kilkadziesiąt lat.
Duża różnorodność różaneczników pozwala na uprawianie ich w każdym ogrodzie - ponieważ możemy wybierać z gatunków niski, o rozmiarach krzewinek, które nie są wyższe niż 0, 5 metra, jak też takich, które osiągają wysokości i szerokości kilku metrów.
Uprawa rododendronów w ogrodzie
Uprawa rododendronów w ogrodzie często przysparza trudności. Zwłaszcza dla początkujących ogrodników, może być kłopotliwe ich prawidłowe posadzenie. Błędy w sadzeniu i pielęgnacji roślin mogą nas drogo kosztować- rododendrony nie będą rozwijać się prawidłowo, a nawet uschną.
W ogrodzie najlepiej sadzić rododendrony w grupie, ułatwi to nam przygotowanie gleby, oraz ewentualne kolejne zabiegi pielęgnacyjne.
W naturze rododendrony rosną w górach, a także pod okapami drzew w lasach.
Kochają wilgotne powietrze, dlatego dobrze rosną nad zbiornikiem wodnym.
Kilkuletnie okazy mają pokaźne rozmiary dlatego musimy zaplanować dla nich sporo miejsca.
Zasady sadzenia i pielęgnacji
Najważniejsze zasady sadzenia i pielęgnacji rododendronów, opisaliśmy w naszym poradniku poniżej.
Stanowisko dla rododendronów
Nietrudno zgadnąć, że idealne stanowisko dla rododendronów będzie zbliżonym do naturalnego występowania. Najlepsze miejsce będzie więc zlokalizowane pod okapem drzew, gdzie stanowisko będzie zacienione. Miejsce powinno być również zaciszne, gdyż chłodne zimowe wiatry i przymrozki są w stanie zagrozić niektórym okazom rododendronów.
Rododendrony dobrze rosną w miejscach o dużej wilgotności powietrza, sprawdzają się w pobliżu zbiorników wodnych - jak wynika z natury, lubią ciepły i wilgotny klimat, z obfitymi monsunowymi deszczami, jak w Chinach, z gb Nepalu. Dlatego warto zadbać o odpowiedni mikroklimat w ogrodzie, w którym mają rosnąć.
Podłoże powinno być przepuszczalne, zasobne w materię organiczną i żyzne.
Podłoże do rododendronów musi być kwaśne i przepuszczalne. W kwaśnym podłożu o ph 4-6, rododendrony mają w zasięgu ręki składniki pokarmowe. Natomiast przepuszczalność gleby jest ważna, gdyż rośliny te nie tolerują wody zalewającej korzenie, powoduje to ich gnicie.
Przed posadzeniem rośliny należy sprawdzić jej odczyn, oraz przepuszczalność.
Odczyn gleby badamy kwasomierzem. Możemy również posłużyć się domowym sposobem. Mieszając podłoże z octem, możemy sprawdzić czy na powierzchni mikstury pojawią się pęcherzyki powietrza - jeżeli tak, gleba ma odczyn zasadowy, czyli musimy ją zakwasić.
Przepuszczalność gleby zbadamy łatwo, wykopując w ogrodzie dół o głębokości około 30 cm. Następnie musimy wypełnić go wodą - jeżeli woda wsiąknie w czasie 2 godzin, podłoże jest idealnie przepuszczalne. Jeżeli pozostanie na dłużej, musimy zadbać o drenaż przed posadzeniem rododendrona.
Rododendrony - sadzenie
Sadzenie rododendronów jest bardzo ważne, specjaliści twierdzą nawet, że jeżeli dobrze wykonamy sadzenie rododendronów, a potem odpowiedni do wyściólujemy, będzie on w stanie rosnąć nawet w niesprzyjającym środowisku.
Najważniejsze przy sadzeniu rododendrona są:
- odpowiednie przygotowanie korzenia,
- odpowiednia głębokość,
- i omówione wcześniej ph gleby i przepuszczalność,
Odpowiednie przygotowanie korzenia rośliny polega na jego rozluźnieniu. Rododendron po wyjęciu z doniczki musi być koniecznie przygotowany w sposób podany przez nas poniżej. Pominięcie tego kroku skutkuje zdecydowanie wolniejszym wzrostem rośliny, lub całkowitym zamieraniem rododendronów.
Rododendrony, tak jak inne rośliny uprawiane w szkółkach w donicach, są uprawiane w jak najmniejszych doniczkach. W pewnym momencie, rozwijająca się bryła korzeniowa dociera do ścianek donicy, a natrafiając na przeszkodę, korzenie zawracają - tym samym wrastają w środek bryły rododendronów.
Rododendrony pobierają składniki pokarmowe tylko zewnętrznymi korzeniami, dlatego przed posadzeniem należy bryłę bardzo mocno rozluźnić. Jak?
Po wyjęciu rośliny w doniczki, wkładamy ją do wiadra z wodą, na około 10-15 minut. Nawilżona bryła korzeniowa będzie łatwiejsza we współpracy. Następnie nacinamy bryłę nożem, a potem pazurkami ogrodniczymi lub małymi gąbeczkami, wyrywamy korzonki na boki, tak aby bryłę korzeniową porządnie rozluźnić. Ten zabieg musi być wykonany z siłą - nie musimy się bać, nie zaszkodzimy roślinie, a nawet przeciwnie - rozluźnienie bryły jest konieczne do jej wzrostu.
Następnie przygotowujemy otwór - o głębokości około 30 40 cm, oraz szerokość 100 cm. Dół wypełniamy podłożem do rododendronów - podłoże musi być kwaśne, przepuszczalne, żyzne.
Otwór do sadzenia rododendronów musi być tak duży, ponieważ trzeba wyposażyć roślinę w kwaśne i żyzne podłoże. Rododendrony nie rosną w głąb, tylko szerz, dlatego dół musi być tak rozległy, a nie koniecznie sięgać w głąb.
Możemy kupić gotowe podłoże do rododendronów, lub wykonać mieszankę samodzielnie.
Jak?
Wystarczy połączyć kwaśny torf, ziemię liściową i przekompostowaną korę sosnową, w stosunku 2:1:0, 5. Tak przygotowanym podłożem wypełniamy dół, a następnie umieszczamy w nim sadzony rododendron.
Podłoże do rododendronów musi być bardzo podobne w materię organiczną, kwaśne i przepuszczalne.
Kolejnym ważnym elementem jest głębokość sadzenia rośliny. Rododendron musimy posadzić powyżej poziomu gruntu, około 2-3 cm, ponieważ jego korzenie potrzebują dostępu powietrza do prawidłowego wzrostu.
Jeżeli dysponujemy w ogrodzie wyjątkowo gliniastym nieprzepuszczalnym podłożem, powinniśmy wykonać drenaż. W takim przypadku, otwór pogłębiamy o około 20 cm, na dnie wsypujemy żwir, keramzyt, lub inne kruszywo, następnie przysypujemy piaskiem, a dopiero na tej warstwie sadzimy rododendrony, w kwaśnym podłożu.
Warto wyściółkować rośliny po posadzeniu.
Po posadzeniu rododendrona w ogrodzie, warto wyściółkować go korą sosnową. Kora pomaga utrzymać wilgoć w podłożu, a także zapewnia zakwaszenie gleby. Jest więc to idealny rodzaj ściółki dla rododendronów.
Co posadzić z rododendronami?
Rododendrony należą do rodziny wrzosowatych, mają więc podobne wymagania jak borówki, wrzosy, i inne kwasolubne rośliny. Idealnie rosną z gatunkami, które lubią kwaśne podłoże, przepuszczalne, i stanowiska półcieniste.
Najlepiej sadzić je z dużymi drzewami iglastymi - sosny, świerki, jodły, w ich cieniu rododendrony będą miały doskonałej stanowisko.
Uzupełnieniem rabat z rododendronami mogą być kwasolubne niższe byliny - zwłaszcza, ze starsze gatunki rododendronów mają tendencję do ogołocenia się ich dolnych partii. Możemy posadzić więc wrzosy, pierisy, a także paprocie, hosty, naparstnice, bergenie, bluszcz pospolity, dąbrówkę rozłogową, runiankę lub barwinek.
Rododendrony - pielęgnacja
Rododendrony nie są kłopotliwymi gatunkami, zwłaszcza jeżeli zostaną posadzone prawidłowy sposób, ale zapewniając im troskliwą pielęgnację, z pewnością uzyskamy w ogrodzie bardzo atrakcyjnie kwitnące rośliny.
ŚCIÓŁKOWANIE ROŚLIN
Regularnym zabiegiem, jaki powinniśmy wykonywać przy rododendronach, jest ściółkowanie i zakwaszania podłoża. Kwaśny odczyn ułatwia szybki wzrost roślin.
Ściółkowanie wykonujemy korą sosnową, przekompostowaną, która zakwasza glebę. Jakie jeszcze oddziaływanie ma ściółkowanie roślin?
Ściółka stanowi warstwę ochronną - tworzy środowisko, chroniące korzenie przed nagrzewaniem latem i wychładzaniem zimą. Ściółka powoduje, że temperatura jest stabilniejsza, i nie zmienia się tak szybko.
- Dodatkowo pomaga zatrzymać w podłożu wilgoć.
- Hamuje rozwój chwastów.
- Zakwasza podłoże.
- A także jest elementem dekoracyjnym.
Ściółkować możemy przez cały rok.
Na ściółkę nadaje się kora, trociny, liście, a także skoszona trawa, ważne aby materiał być suchy, tak by nie powodował pleśnienia, i rozwoju grzybów.
RODODENDRONÓW NIE PRZYCINAMY! wyłamujemy jedynie przekwitnięte kwiaty
Rododendrony źle znoszą przycinanie, nie powinniśmy wykonywać tego zabiegu, gdyż może on zaburzyć dekoracyjny pokrój roślin, a dodatkowo również - rana po cięciu, jest miejscem wnikania patogenów chorobotwórczych.
Jedyne, co usuwamy to przekwitnięte kwiatostany - wyłamujemy je po przekwitnięciu, aby pobudzić roślinę do zawiązywania nowych pąków.
Nawożenie
Nawożenie rododendronów przede wszystkim ma na celu:
- zakwaszenie podłoża,
- dostarczenie odpowiednich składników pokarmowych,
Jako nawozy zakwaszające dobrze działają siarczan - siarczan amonu, siarczan potasu.
Istotna różnica jest w porze ich stosowania.
Azot pobudza roślinę do wzrostu - nawozy te stosujemy więc wiosną.
Potas powoduje, wzmocnienie korzenia, drewnienie pędów - jest więc idealny na jesień, aby przygotować roślinę do zimy.
Składniki pokarmowe jakich może brakować naszym rododendronom, to poza azotem i potasem, jeszcze magnez i fosfor.
Magnez wpływa na zielone wybarwienie liści, pogłębia ich kolor, ponieważ wchodzi w skład zielonego barwnika - chlorofilu.
Fosfor potęguje kwitnienie, zwiększa ilość kwiatów, oraz zawiązywanie się pąków kwiatowych.
Nawozy te możemy stosować w formie granulatów lub płynnej, stosując nawożenie 2 razy w roku - wiosną, mieszanką azotu, fosforu, magnezu, jesienią - potasem z dodatkami.
Aby wzmocnić rośliny, możemy zastosować nawożenie dolistne, w zależności od potrzeb, co kilka tygodni.
Podlewanie
Rododendrony powinniśmy podlewać regularnie, nawet zimą. Łatwo rozpoznać zapotrzebowanie roślin na wodę, obserwując liście roślin - jeżeli są skierowane do dołu, roślina koniecznie wymaga podlewania, kiedy ustawione są poziomo, możemy podlać, natomiast kiedy liście są wygięte do góry, podlewanie nie jest konieczne.
Ochrony przed zimą wymagają zwłaszcza gatunki posadzone na miejscu słonecznym, wietrznym i w ogrodach na wschodzie kraju.
Ochrona przed zimą
Rododendrony zawiązują pąki kwiatowe latem, więc przez całą jesień i zimę, muszą przetrwać na roślinie bez uszkodzeń. Niestety mroźny wiatr i niskie temperatur mogą uszkadzać roślinę. Niebezpieczne jest też przemarzanie bryły korzeniowej.
Najbardziej odporne na mróz są różaneczniki katawbijskie, inne z reguły powinniśmy okrywać, zwłaszcza jeżeli w naszym otoczeniu zimy są mroźne i srogie.
Różaneczniki okrywamy na zimę agrowłókniną, lub matą słomianą, owijając roślinę 2 razy. Osłonę zakładamy kiedy pojawią się pierwsze przymrozki zimowe. Agrowłókninę zawiązujemy u podnóża rośliny sznurkiem, aby uniemożliwić jej osuwanie się.
Możemy też zabezpieczyć korzeń przed przemarzaniem - w tym celu jesienią grubo ściółkujemy rododendron, usypując u nasady rośliny kopczyk.
Rododendrony to niezwykłe rośliny - są bardzo atrakcyjne, ich kwiaty i zimozielone liście są piękną ozdobą ogrodu. Niestety przylgnęła do nich łatka roślin kłopotliwych - na szczęście, wiecie już, że właściciel posadzenie rośliny jest odpowiedzialne za sukces w uprawie. Dlatego polecamy zaprosić te niezwykłe rośliny do siebie do ogrodu - jesteśmy pewni, że stosując się do naszych wskazówek, uda wam się wyhodować piękne okazy rododendronów.
