Chwasty w ogrodzie

Chwasty w ogrodzie od zawsze dzielą ogrodników na dwie grupy - tych bardziej i mniej tolerancyjnych względem ich obecności.

W większości przypadków jednak, chwasty spędzają sen z powiek ogrodnikom - pojawiają się nieproszone w każdym miejscu, zaburzają porządek, często szkodzą naszym uprawom, a walka z nimi przypomina niemal walkę z wiatrakami…

Dopiero niestara moda na ogrody bliskie naturze, ukazuje chwasty w korzystniejszym świetle. I mimo, że ich obecność w ogrodzie nadal dla licznej grupy jest nie do zaakceptowania, to czasem spoglądamy na nie łaskawym okiem.

Chwasty dzielą ogrodników na dwie grupy.

Co to jest chwast?

Wszyscy zgodzimy się, iż poszukując definicji chwastów, najlepiej określić je jako niepożądaną grupę roślin, które pojawiają się spontanicznie. Gdybyśmy jednak zastanowili się nad tym, to wiele roślin ozdobnych rozsiewa się w naszym ogrodzie jak chwasty.

Chwasty możemy podzielić na chwasty jednoroczne i wieloletnie. Chwasty jednoroczne rozmnażają się zwłaszcza przez nasiona, dlatego aby ograniczyć ich liczebność, wystarczy “tylko” nie dopuścić do zawiązywania nasion. Natomiast chwasty wieloletnie trenują naszą cierpliwość i dokładność, gdyż rozmnażają się zwłaszcza przez kłącza, czy podziemne rozłogi, korzenie, a ich usunięcie z ogrodu to długotrwała, nierówna walka.

Inne kryterium to miejsce występowania chwastów - tu wyróżnimy chwasty segetalne, które towarzyszą uprawom rolnym, ogrodniczym, i mają większe wymagania pokarmowe, niż chwasty ruderalne, które bytują na stanowiskach opuszczonych, o gorszych właściwościach gleby.

Bez względu na to, do jakiej grupy należy chwast, możemy zaprosić go do ogrodu. Możemy rozpocząć od zwyczajnej tolerancji na chwasty, które pojawiają się na rabacie pojedynczo, lub bardziej światowo, wziąć przykład z projektantów i stworzyć z nich dekorację rabaty. Bo czy chwasty mogą być modne? Oczywiście! Poniżej kilku modnych przedstawicieli.

Szczaw ma piękne, czerwone kwiatostany.

Z bliska wyglądają jak złożone z małych perełek.

Szczaw rośnie dziko na łąkach, na obrzeżach lasów, na rowach i porasta przydroża. Można go podziwiać w czasie spacerów.

Szczaw polny

Szczaw polny to pospolita roślina, która rośnie dziko na wilgotnych stanowiskach - na łąkach, w rowach, na obrzeżach lasów i w sąsiedztwie zbiorników wodnych. Cenimy ją za jadalne liście, które są głównym składnikiem zupy szczawiowej. Jednak to nie z tego powodu jest uprawiany w ogrodzie, ale dla jego pięknych kwiatostanów.

Szczaw ma małe wymagania, to roślina prawie idealna, bo rośnie nawet na bardzo słabej glebie. Tworzy rozety liściowe, a wyróżniają ją czerwone łodygi. Jednak prawdziwie zachwyca latem, kiedy zakwita. Kwiatostany szczawiu to wiechowate pióropusze, złożone z ogniście czerwonych kwiatków - a właściwie czerwonych nasion z otoczką. Późną wiosną wiechy te są zielonkawe, a jesienią brązowieją.

Szczaw to gatunek wieloletni, dlatego gdy go posadzimy, zagości w ogrodzie na dłużej - być może stanie się również ulubionym składnikiem wiosennej zupy lub sałatki.

Podagrycznik porasta gęsto każde stanowisko.

Ma zaskakujące, wysokie, baldaszkowate kwiaty.

Ciekawie wygląda odmiana variegata o nakrapianych liściach.

Podagrycznik pospolity

Podagrycznik pospolity występuje powszechnie na terenie Europy, zwany jest często kozią stopką lub barsznicą. W Polsce jego nazwa wywodzi się od zastosowania, a mianowicie, dawniej podagrycznik stosowano jako lekarstwo na podagrę.

Podagrycznik pospolity w naszym kraju ma status rośliny rodzimej. Podagrycznik ma liście pierzaste złożone, a pojedynczy listek jest ostro zakończony, często z ząbkowanym brzegiem.

Latem z rozety liściowej wyrasta wyprostowana, pusta w środku łodyga, którą wieńczy baldaszkowaty kwiatostan. Kwiaty są białe i mają charakterystyczny zapach, przypominający trochę zapach selera.

Dodatkowo kwiatostany przyciągają wiele owadów, w tym liczne zapylacze.

Podagrycznik rośnie dobrze pod drzewami, gdzie zadarnia przestrzeń, tworząc zielone kobierce. To roślina bardzo ekspansywna, trudno jest ją usunąć, ale pomoże nam zagospodarować zakątki, gdzie nic nie rośnie.

Ciekawą propozycją jest podagrycznik pospolity, odmiana Variegata, którego listki mają białe nakrapiane. Bardzo dobrze sprawdza się w cienistych zakątkach, które rozjaśnia swoimi pstrokatymi liśćmi.

Liście dziewanny wyglądają jak pokryte szadzią

Kwiatostany to żółte pochodnie.

Nawet pojedynczy kwiat zachwyca.

Dziewanna pospolita

Dziewanna pospolita to roślina, uznawana za chwast w uprawach rolnych. W miastach i wsiach pojawia się na nasypach kolejowych, a także na rumowiskach, przy drogach.

Najbardziej charakterystyczne są jej słoneczne kwiatostany - żółte kwiaty, zebrane w wysokie tyczki, są widoczne z daleka. Dziewanna ma przyjemny zapach, kochają ją pszczoły i inne owady.

Dziewanna najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych i przepuszczalnych, często tworzy całe łany w ogrodzie i na łące. Więcej o dziewannie przeczytasz także tutaj - Łąka kwiatowa w ogrodzie - sprawdź, jak to zrobić!

Wyjątek ! Chwasty inwazyjne - z nimi ostrożnie!

Chwast chwastowi nierówny, i dobrze!

Niestety, są takie gatunki roślin, których bytowanie w środowisku jest szczególnie szkodliwe dla innych. Mowa o roślinach inwazyjnych, do których zaliczamy np. barszcz sosnowskiego, czy rdestowiec, nawłoć kanadyjska, późna, oraz czeremcha amerykańska. To gatunki o bardzo intensywnym wzroście, dużej sile rozsiewania się, których bytowanie skutecznie ogranicza rozwój naszych rodzimych gatunków. W wyniku ich rozwoju, na danym terenie zamiera życie, inne rośliny przegrywają z nimi w konkurencji o wodę i inne składniki pokarmowe. Na danym obszarze króluje tylko jeden gatunek - właśnie gatunek inwazyjny. Dlatego w naszym kraju, obowiązują przepisy, określone w Ustawie o Ochronie Przyrody, które surowo zakazują uprawy i rozpowszechniania właśnie tych szkodliwych gatunków.

Dbajmy o nasze wspólne dobro!

Chwasty to ciekawe rośliny, które wypełniają pewną niszę w ogrodzie. Może czasami warto dać im szansę? Może lepiej, żeby rosło cokolwiek, niż nic. A przecież wiemy, że chwasty też są ładne, więc w granicach rozsądku:) może damy im szansę.