Plac zabaw, przez większą cześć roku jest intensywnie użytkowany przez dzieci. Na rynku mamy pełen wachlarz urządzeń, które można zamontować na placu zabaw. Warto, więc zainwestować w odpowiednim sprzęt biorąc pod uwagę, że częścią zabawy jest ćwiczenie wyobraźni, co powinno być umożliwione na placu zabaw, dzieci rosną, więc sprzęt powinien być dobrany tak, aby umożliwiał zabawę dzieciom przez wiele lat, oraz wszystko w miejscu zabaw powinno być bezpieczne. Jednym z elementów, bez którego nie może obejść się żaden plac zabaw jest huśtawka.

Huśtawka bawi i rozwija?

Huśtawka to nie tylko składnik miejsca do zabaw dla dzieci. To detal, który pełni w ich życiu ważne funkcje i warunkuje prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny. Relaksuje, uspokaja, pomaga skoordynować ruchy oraz wyćwiczyć błędnik odpowiedzialny za utrzymywanie równowagi. Dziecko korzystające z huśtawki:

• Szybciej siada, chodzi, lepiej się rozwija
• Rozwija wyobraźnię przestrzenną i uczy się skupiać uwagę, co zwiększa jego koncentrację a tym samym wpływa na szybkość nauki
• Pobudza wszystkie zmysły: dotyk, wzrok, węch, co przyspiesza efekty poznawcze
• Jest częściej w dobrym nastroju dzięki wydzielanym podczas zabawy endorfinom
• Uczy się życia w społeczeństwie dzięki kontaktom z rówieśnikami i relacjom na placu zabaw
• Jest spokojniejsze, bowiem ruch huśtawki przypomina dziecku okres prenatalny

Na co trzeba zwrócić uwagę przy wyborze huśtawki?

Wszystkie urządzenia, również huśtawki, powinny posiadać certyfikaty zgodności z Normą 1176, określającą wymagania stawiane tego typu urządzeniom, wystawione przez odpowiednie, akredytowane jednostki. Zaleca się, aby:

• huśtawki były zrobione z profili aluminiowych, technicznie wzmocnionych z zaokrąglonymi krawędziami
• niekiedy dopuszcza się użycia profili ze stali nierdzewnej, wzmocnionej wewnętrznie technicznie
• w huśtawce wagowej wymagana jest belka górna, aluminiowa, ocynkowana ogniowo
• wszystkie elementy powinny być malowane proszkowo, co zwiększa ich wytrzymałość na lata
• siedzisko powinno być miękkie, najlepiej gumowe, dla dzieci najmłodszych w formie kubełkowej, z ogranicznikami zabezpieczającymi
• farba stosowana de o malowania elementów, głównie drewnianych powinna być naniesiona natryskowo
• farby powinny być wodoodporne, z filtrami przeciw promieniowaniu UV
• zastosowane liny powinny mieć rdzenie stalowe
• łańcuchy powinny być kalibrowane, wykonane ze stali nierdzewnej
• do łączenia powinno się stosować śruby ocynkowane, gniazda z łącznikami zakryte zaślepkami, nakrętki wpuszczane w otwory oraz zaślepki kołnierzowe
• huśtawki sprężynowe muszą mieć na pierwszym pierścieniu zabezpieczenie przed zakleszczeniem, co określają wytyczne EN1176
• konstrukcja powinna umożliwiać samodzielny montaż
• siedzisko powinno być odpowiednio wyprofilowano
• huśtawka powinna stać na odpowiedniej nawierzchni:

• mieć zapewnioną strefę bezpieczeństwa = (maksymalna wysokość upadku - 1,5 m) x 0.667 + 1,5 m
• w przypadku huśtawek podpartych lub zabudowanych, strefa bezpieczeństwa powinna mieć przynajmniej 1 m
• jeśli huśtawka jest podwieszana i mierzy od siedziska do górnej poprzeczki 1,8 m kalkulacja wygląda następująco:

Dla nawierzchni syntetycznych

1,8 m x 0,867 = 1,561 m 1,561 m + 1,75 m = 3,31 m

Odległość 3,31 m należy zastosować w przód i w tył huśtawki mierząc od środka siedziska znajdującego się w stanie spoczynku.

Dla nawierzchni sypkich

1,8 m x 0,867 = 1,561 m 1,561 m + 2,25 m = 3,81 m

• łańcuchy huśtawki powinny spełniać wymogi normy międzynarodowej ISO 1834 i mieć otwory w ogniwach w każdym kierunku, w wielkości 8,6 mm, o ile nie mamy do czynienia ze złączeniami, wówczas otwory powinny mieć mniej niż 8,6 mm lub więcej niż 12 mm.

Oczywiście huśtawka musi być bezpieczna!

Wybierając huśtawkę zwracamy uwagę na cenę, ale nie powinna być ona głównym kryterium wyboru. Istotna jest wytrzymałość całości i poszczególnych elementów, odporność na czynniki zewnętrzne, bezpieczeństwo stosowania oraz jej mobilność i ogólne założenie zastosowania. W tym wypadku niezwykle ważnym kryterium wyboru jest materiał, z którego urządzenie zostało wykonane.

Rodzaje huśtawek

Wybierając najodpowiedniejszą huśtawkę biorąc pod uwagę, że już wybraliśmy miejsce ustawienia zabawki oraz spełniliśmy wszystkie warunki, którymi huśtawka powinna się charakteryzować, powinniśmy również zwrócić uwagę na materiał, z jakich element został wykonany. Każdy materiał użyty do zrobienia huśtawki ma, bowiem swoje wady i zalety, które warunkują sposób ich użytkowania oraz przydatność do określonej lokalizacji. Mamy, bowiem huśtawki:

1. Drewniane

   • estetyczne, ekologiczne, dobrze oddziaływujące na dziecko i idealnie komponujące się z otoczeniem. Nie nagrzewają się, nie wywołują alergii i są przyjazne dla środowiska a w kontakcie dają wrażenie ciepła, bezpieczeństwa i przyjemności. Dzięki możliwości zastosowania różnorodnego drewna, elementy mają różny kolor, fakturę, formę.
   • Niestety wymagają systematycznej pielęgnacji i są elementem ciężkim, choć przez to bardziej stabilnym. Huśtawki drewniane mają małą odporność na czynniki atmosferyczne (pod wpływem zmiennych warunków atmosferycznych drewno pęcznieje i pęka. Upał i wilgotność sprzyja pleśnieniu a upał i susza pękaniu. ). Drewniane huśtawki posiadają również wady produkcyjne, wynikające z naturalnych właściwości drewna. Polska norma (PN-79/D-01011) wyróżnia następujące grupy wad dla drewna:
     • Sęki
     • Pęknięcia
     • wady kształtu
     • wady budowy
     • zabarwienia
     • zgnilizny
     • uszkodzenia mechaniczne.

     Wady tego typu znacznie obniżają wartość drewna, a w skrajnych przypadkach powodują jego dyskwalifikację, jako materiału produkcyjnego.
     Coraz częściej, do budowy huśtawek ogrodowych stosuje się drewno egzotyczne: teak, bangkirai, eukaliptus, malas, akacja azjatycka, greenheart, jatoba, massaranduba, które charakteryzuje się większą trwałością, niewielkim ciężarem oraz niespotykaną w naszej naturze barwą, co znacznie ożywia place zabaw.

2. Metalowe

   • estetyczne, o nowoczesnym designie, pasujące do wszystkich typów mebli ogrodowych i idealnie komponujące się z nowoczesnymi fakturami technorattanu czy tekstiline. Przy zastosowaniu profili aluminiowych stelaż jest lekki i mobilny. Niezmiernie łatwo je pielęgnować i czyścić a ich wytrzymałości nie sposób podważać.
   • Niestety rdzewieją, szczególnie, gdy nie są dostatecznie zabezpieczone przed korozją. Dzięki mniejszej wadze bywają niestabilne, choć stosunkowo łatwo je wkopać, czy w inny sposób zabezpieczyć. Dają nieprzyjemne odczucie zimna, nieprzyjazności. Wymagają również dodatkowych nakładów w postaci zakupu wygodnych poduszek czy montowania elementów drewnianych czy gumowych dla zapewnienia lepszego komfortu zabawy

3. Plastikowe

   • są niezwykle lekkie, łatwe w czyszczeniu i odporne, również na zmienne warunki środowiska, zazwyczaj jednak jedynie w sezonie. Dzięki wykonaniu z przystosowanych do tego celu materiałów nie blakną i nie odkształcają się. Dostępne są w przeróżnych kolorach.
     niestety są to bardzo niestabilne urządzenia. Plastik zalecany jest do mobilnych, niewielkich huśtawek dla najmłodszych, co ogranicza jego możliwości zastosowania. Elementy plastikowe wymagają również zazwyczaj magazynowania poza sezonem pod zadaszeniem, gdyż duży mróz mógłby osłabić ich właściwości.

4. Tekstylne

   • Stosowane zazwyczaj przy huśtawkach typu hamak lub dużych siedziskach rodzinnych z daszkiem i, niekiedy, moskitierami, mają przyjemną fakturą, idealnie przylegają do ciała, dają maksymalne odprężenie i są łatwe w eksploatacji i czyszczeniu. Dają poczucie komfortu i bezpieczeństwa.
   • Niestety nie są trwałe. Poza sezonem nie mogą wisieć na stałym miejscu gdyż ulegają uszkodzeniu przez zmienne warunki środowiskowe.

5. Z technorattanu

   • Imitując naturalny rattan idealnie wpisuję się w otoczenie. Są przyjemne w dotyku, niezwykle trwałe i nie posiadają substancji toksycznych. Z łatwością można je czyścić i nie plamią się trwale nawet olejami czy smarami, nie odkształcają się, nie nagrzewają i idealnie dopasowują się do ciała. Są odporne na wilgoć i promieniowanie UV, uszkodzenia mechaniczne oraz obciążenia. Nie wymagają konserwacji i sezonowania. Są lekkie. Szczególnie chętnie stosowane są do wyrobu bujaków na stelażach metalowych.
   • Są jednak stosunkowo drogie, jeszcze w niewielkim stopniu wykorzystywane, jako typowe huśtawki ogrodowe dla dzieci

6. Wiklinowe, rattanowe

   • Wspaniale komponują się z otoczeniem, dobrze oddziałują na człowieka i tworzą zazwyczaj przytulne kosze dla całej rodziny.
   • Niestety są stosunkowo nietrwałe, wymagają przechowywania poza sezonem pod zadaszeniem, nie raz brudzą. Poza tym ich wadą jest trzeszczenie przy każdym poruszeniu się, co wielu osobom przeszkadza. Ich twarde gałązki często wystają, zmniejszając komfort użytkowania huśtawki

   W rodzajach huśtawek rozróżniamy jednak nie tylko materiał, z którego zostały wykonane, ale również ich wielkość. Pozwala to na dobór huśtawki do ilości dzieci oraz posiadanego miejsca. Mamy, zatem:

   • Huśtawki pojedyncze - przeznaczone do ogrodów małych i średnich, z ograniczoną ilością dzieci. Nie wymagają one dużej powierzchni oraz są łatwe w budowie. Są podstawowym elementem, którego nie może zabraknąć na żadnym placu zabaw.
   • Huśtawki podwójne - tzw. rodzinne, posiadające możliwość zróżnicowania siedzisk tak, aby mogły korzystać z nich dzieci w różnym wieku lub żeby urozmaicić ich zabawę. Są idealne dla większej liczy dzieci i dają możliwości indywidualnego projektowania. Wymagają one większej ilości miejsca i polecane są do ogrodów średnich bądź dużych
   • Huśtawki modułowe - do których można dołączać kolejne elementy placu zabaw tworząc zwartą, przestrzenną, zróżnicowaną budowlę o wielu alternatywach wykorzystania, z różnorodnością akcesoriów do stworzenia perfekcyjnego miejsca zabaw. Huśtawki modułowe polecane są do dużych ogrodów.
   • Huśtawki nietradycyjne - w postaci bujaków, koszy, rodzinnych siedzisk do zastosowania według preferencji użytkowników.

Podsumowanie

Kupując huśtawkę ogrodową warto więc zwrócić uwagę na wyżej opisane właściwości urządzeń, ich miejsce i sposób wykorzystania oraz czy warunki prawne, pozwalają na zastosowanie wybranego modelu.