Podstawowe czynności przed nadejściem mrozów

Jesień i zima to trudny czas dla krzewów oraz drzew w ogrodzie. Mimo że wydaje się, że bujne zieleńce popadły w stan odpoczynku, to dla ogrodnika wiąże się to z okresem wzmożonych prac zabezpieczających rośliny przed negatywnymi konsekwencjami niekorzystnej aury. Podstawowym zadaniem jest okrywanie drzew oraz krzewów, szczególnie tych pochodzących z innego klimatu, młodych sadzonek owocowych, takich jak morele, grusze czy wiśnie, a także ozdobnych, niedawno posadzonych magnolii czy tulipanowca.

Przygotowanie ogrodu na zimy należy rozpocząć już jesienią. Fot. unsplash.com

Kiedy zabezpieczyć drzewa i krzewy?

Kiedy najlepiej osłonić rośliny? Eksperci jednogłośnie twierdzą, że nie ma ogólnie przyjętej daty. Jeśli zabieg wykonamy zbyt wcześnie, narazimy sadzonki na zaparzanie, gnicie czy wizyty nieproszonych gryzoni, które w tym okresie szukają schronienia przed chłodem. Najlepiej bacznie śledzić warunki atmosferyczne i wszelkiego rodzaju okrycia zakładać dopiero po pierwszych przymrozkach sięgających do -5°C, które zwiastują nadejście chłodnych dni.

Materiały do osłaniania pni

Poza pytaniem dotyczącym tego, kiedy zabezpieczać krzewy i drzewa, warto zastanowić się, czym okryć konary oraz łodygi. Najczęściej wykorzystywane rozwiązania to agrowłóknina, gotowe kaptury ochronne z juty bądź słoma. Ostatnia propozycja okazuje się jednak zachęcająca dla gryzoni, więc żeby zapobiec ich gniazdowaniu, najlepiej wokół słomy rozwinąć metalową siatkę. Przydatne będą również papier (zwłaszcza jeśli osłaniamy byliny lub pnie drzew), styropian (polecany do ochrony roślin doniczkowych na tarasie) czy cieniująca siatka, która zda egzamin w przypadku zimozielonych roślin - osłoni je przed słońcem oraz wiatrem.

Zimą należy pamiętać o usuwaniu śniegu z gałęzi. Fot. unsplash.com

Ochrona kwitnących drzew przed mrozem oraz zabezpieczanie krzewów, takich jak róża, hortensja lub kielichowiec, wymagać będą dodatkowego materiału izolacyjnego. Nie trzeba jednak szukać go w sklepach ogrodniczych - wystarczy wykorzystać ściółkę (m.in. liście, korę czy torf) lub usypać wokół nich kopczyk z ziemi.

Jak ochronić drzewka owocowe na zimę?

Ochrona drzew owocowych to ważne zadanie dla sadownika. Nie wszystkie gatunki wymagają dodatkowego zabezpieczania przed zimą, ale szczególną troską należy otoczyć młode drzewka owocowe czy popularne pestkowce, takie jak wiśnie, czereśnie, brzoskwinie oraz morele. Są one bardzo wrażliwe na niskie temperatury i wymagają całkowitego osłonięcia, z uwzględnieniem pnia oraz korony. Gałęzie owijamy grubą agrowłókniną albo kapturem ochronnym, a wokół podstawy pnia usypujemy kopczyk o wysokości około 30 cm. Zamiast ziemi egzamin zdadzą również kompost, trociny czy ściółka ze słomy.

Drzewa owocowe są szczególnie narażone na działanie niskich temperatur. Fot. unsplash.com

Bielenie pni

Do najczęstszych metod ochrony drzewek owocowych przed zimą zaliczane jest także bielenie pni. Celem zabiegu jest eliminacja możliwości nadmiernego nagrzewania się konarów oraz zaprzestanie pobudzenia aktywności soków w drzewie. Pominięcie bielenia może w konsekwencji doprowadzić do rozsadzenia czy pęknięcia pnia i powstania rany zgorzelinowej. Kiedy przystąpić do bielenia? Najlepiej zadanie to wykonać w grudniu lub na początku stycznia i cyklicznie go powtarzać, w przypadku gdy zimowe opady zmyją wapno.

Jeśli działka nie jest ogrodzona, warto też pamiętać o ochronie drzew przed leśnymi zwierzętami. Żeby zające, króliki czy sarny nie obgryzały dolnych części drzewek, warto zastosować twardsze, trudne do przegryzienia osłony lub metalowe siatki ochronne. Skuteczne okażą się także repelenty czy mydełka zapachowe.

Pielęgnacja iglaków - co warto wiedzieć?

Charakterystycznym zjawiskiem w przypadku iglaków jest tzw. susza fizjologiczna. Drzewa iglaste do ogrodu przez cały rok tracą wodę, a zima jest okresem, który ogranicza możliwość jej pobierania z przemarzniętej gleby. W rezultacie intensywnie zielone igły przybierają brązowych odcieni oraz opadają. By temu zapobiec, należy podlewać iglaki w czasie umiarkowanej pogody i temperatur przekraczających 0°C. Wyjątkiem są dni, kiedy wokół roślin zalega śnieg oraz lód, które w wyniku topnienia dostarczają zieleńcom odpowiednich składników.

Jeśli zimą utrzymuje się dodatnia temperatura, iglaki należy nawadniać. Fot. pexels.com

Jak dbać o żywopłoty podczas zimy?

Szczególną troską należy też objąć tzw. formowane żywopłoty, które w trakcie letnich oraz wiosennych miesięcy stanowią barierę odgradzającą od hałasów ulicy i dają cień w upalne dni. O ich pielęgnacji należy pomyśleć już jesienią. We wrześniu lub październiku warto je przyciąć o około 10 cm, co wzmocni gałęzie oraz zagęści roślinę. Istotna będzie również metoda przycinania! Żeby lepiej nasłonecznić i nawodnić dolne partie, a także znacznie łatwiej usunąć nagromadzony śnieg, dobrze jest pozostawić nieco szerszą nasadę. W przypadku żywopłotów nieformowanych cięcie ograniczmy do pielęgnacyjnego, wykonywanego na wiosnę.

Żywopłoty wymagają podobnej pielęgnacji, jak drzewa i krzewy. Fot. unsplash.com

Osłona żywopłotów

Czy żywopłoty należy osłaniać? Jeśli efektowne szpalery wykonane są z bukszpanu, żywotników wschodnich czy cyprysików japońskich, najlepiej otulić je przy pomocy agrowłókniny, przykrywając dokładnie cały rząd złożony z roślin. Po obydwu stronach żywopłotu wbijamy paliki, a następnie rozwijamy między nimi włókninę. Dolną część płachty podsypujemy ziemią, co zapobiegnie zerwaniu ochrony w przypadku silnych podmuchów wiatru.

Jak pozbyć się nadmiaru śniegu z drzew i krzewów?

Śnieg stanowi ochronę przed przemarznięciami, ale może też być ogromnym zagrożeniem dla drzew oraz krzewów. Nadmiar białego puchu spowoduje odkształcenia gałęzi, utratę ich naturalnego kształtu oraz zahamuje prawidłowy rozwój rośliny. Podstawowym zadaniem ogrodnika jest więc delikatne otrzepywanie śniegu - w taki sposób, by nie uszkodzić gałązek. Jeśli jednak doszło już do deformacji, najlepiej obwiązać roślinę sznurkiem lub przymocować odchylone pędy do pnia.

Jakie jeszcze czynności warto wykonać w okresie zimowym?

W grudniu oprócz bielenia pni czy usuwania nadmiaru śniegu dobrze jest zadbać o świąteczne dekoracje ogrodu, tak by zieleniec zachwycał nie tylko w okresie wiosny i lata, lecz także zimą zapraszał do spacerów pośród kordonu lampek. Jeśli bożonarodzeniowa aura zamiast śniegu zaskoczy odwilżą, najlepiej wykonać wtedy cięcia pielęgnacyjne, usunąć dzikie odrosty drzew owocowych, a także pozbierać resztki opadniętych liści.

Zimowy ogród stanowi piękne tło dla domu. Fot. pexels.com

W styczniu oraz lutym baczniej przyjrzyjmy się założonym wcześniej osłonom i naprawmy usterki, a jeśli ziemia nie jest zamarznięta, rozrzućmy kompost. Ten naturalny nawóz zasili rośliny, warzywa i drzewa owocowe. Wraz z nowym rokiem warto też wysiać pierwiosnki oraz rozsadę kwiatów heliotropu. Miesiąc później kolej na szałwie, żeniszek, petunie czy werbeny.

Ochrona trawnika

Ochrona drzew przed mrozem to jedno. Ważną kwestią będzie też przygotowanie trawnika na zbliżające się fale chłodu. Warto już jesienią przystąpić do procesu pielęgnacji zielonych pasów ciągnących się między chodnikami oraz rabatami poprzez nawożenie za pomocą środków pozbawionych azotu, ale za to wzbogaconych o mikroelementy, fosfor i potas. Na przełomie października i listopada wykonajmy też ostatnie koszenie i systematycznie zagrabiajmy liście. Gdy spadnie biały puch, unikajmy chodzenia po trawniku. Ubity śnieg ograniczy dostęp do powietrza i w konsekwencji będzie zarzewiem gnicia.

Zanim za oknem temperatury spadną poniżej zera, warto zatroszczyć się o krzewy i drzewa. Zima może wyrządzić wiele szkód, zwłaszcza w przypadku tych roślin, które nie będą odpowiednio ochronione przed mrozem lub wiatrem. Kopczykowanie, korowanie, okrywanie, bielenie czy usuwanie nadmiaru śniegu to podstawowe czynności każdego ogrodnika. Dzięki nim piękna natura ponownie zazieleni się wiosną!

Autorem wpisu gościnnego jest serwis nieruchomości Morizon.pl